تحمل به تنش كم آبياري نژادگان هاي بادام روي پايه GN15 بر اساس برخي ويژگي هاي فيزيولوژيك و دماي برگ

Tolerance Almond Genotypes on GN15 Rootstock to Deficit Irrigation Stress on Some Physiological Characteristics and Leaf Temperature

در اين پژوهش رابطه هاي آبي، تبادل هاي گازي و دماي برگ در پنج رقم/ نژادگان بادام روي پايه GN15 درپاسخ به تنش كم آبياري ارزيابي شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در طرح كامل تصادفي با پنج نژادگان (سهند،فرانيس H, K13-40 و K3-3-1) و سه سطح آبياري (ظرفيت زراعي، 70 % و 40 % ظرفيت زراعي) با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات باغباني سهند انجام شد. نتيجه ها نشان داد محتواي نسبي آب برگ (RWC) از 21 تا 32% و پتانسيل آب برگ ((Ψ(Leaf) در نژادگان هاي حساس تا 4/8- مگاپاسكال كاهش يافت. نشت يوني (EL%) از 53% تا 59% در نژادگان هاي حساس (K3-3-1 و 40-13) افزايش يافت. در نژادگان هاي حساس، فتوسنتز (Pn) و هدايت روزنه اي برگ ها ((g(s) در پاسخ به تنش كم آبي ملايم و شديد 70 تا 75% كاهش يافت. كارآيي مصرف آب (WUE) در بادام هاي متحمل به تنش كم آبياري، 6 تا 7 برابر افزايش يافت. اختلاف دماي برگ در اول صبح و وسط روز در نژادگان هاي متحمل به طور معني داري كاهش يافت. همبستگي منفي معني داري بين اختلاف دما(ΔT) و سرعت فتوسنتز مشاهده شد. كاهش هدايت روزنه اي و توانايي حفظ RWC در سازوكار تحمل به تنش خشكي در بادام نقش دارند. بر اساس رابطه هاي همبستگي پيشنهاد مي شود كه ΔT مي تواند يك ويژگي ساده قابل اندازه گيري براي نشان دادن افزايش تنش كم آبي در بادام باشد و درمديريت آبياري باغ ها استفاده شود. در اين پژوهش رقم فرانيس و نژادگان هاي ايراني سهند و H روي پايه GN15 در تحمل به تنش شديد خشكي بهتر عمل كردند.

In this research water relations, gas exchange and leaf temperature in five almond genotype/cultivars grafted on GN15 rootstock in response to deficit irrigation stress were studied. Factorial experiment was conducted in a completely randomized design with five cultivars (Sahand, Ferragness, 13-40, H and K3-3-1) and three levels of irrigation (available water, 70% and 40% available water) in Horticultural Research Station of Sahand. Results showed relative water content (RWC) decreased from 21% to 32%, leaf water potential (Ψleaf) dropped to -4.8 MPa and electrolyte leakage (EL%) increased from 53% to 59% in sensitive genotypes (K3-3-1 and 13-40). In sensitive genotypes photosynthesis and stomatal conductance decreased 70% till 75% in response to severe deficit stress. Water deficit stress promoted water use efficiency (WUE) up to 6 to 7 folds in drought tolerant genotypes. Leaf temperature difference in the morning and noon (ΔT) significantly decreased in drought tolerant genotypes. Reducing stomatal conductance and the ability to maintain RWC involved in almond genotypes in drought tolerance mechanisms. Negative significant correlation between leaf temperature difference and photosynthesis found. We suggested that ΔT could be used as a simple measurement for determining water stress in almond genotypes and monitoring water stress in the irrigation management of almond orchards. Finally, it was concluded that ferragness cultivar, Sahand and H genotypes on GN15 rootstock better act under severe stress tolerance.