اثر پيش‌تيمار اسيد ساليسيليك بر جوانه‌زني بذرهاي خيار و هندوانه تحت تنش شوري

Effect of salicylic acid pre-treatment on cucumber and watermelon seeds germination under salinity stress

تنش شوري يكي از مهم‌ترين تنش‌هاي محيطي مي‌باشد كه رشد و عملكرد گياهان را تحت تاثير قرار مي‌دهد. به­ منظور بررسي اثر شوري و اسيد ساليسيليك بر جوانه‌زني بذرهاي خيار رقم سوپر دومينوس و هندوانه رقم كريمسون سوئيت، دو آزمايش به­صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارهاي هر دو آزمايش شامل شوري در چهار سطح صفر، 2، 4 و 6 دسي­زيمنس بر متر، كلريد سديم و اسيد ساليسيليك در سه سطح صفر، 0/5 و 1 ميلي‌مولار بود. درصد و سرعت جوانه‌زني، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه، وزن تر و خشك ريشه‌چه و ساقه‌چه، شاخص بنيه بذر و انرژي جوانه‌زني بذر اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه شوري به ­طور معني ­داري جوانه‌زني و رشد گياهچه را كاهش داد. كم­ترين درصد جوانه‌زني در خيار (86/65 درصد) و هندوانه (69/63 درصد) و سرعت جوانه‌زني در خيار (18/79) و هندوانه (10/33) و شاخص بنيه بذر در خيار (17/93) و هندوانه (9/59) در سطح شوري 6 دسي ­زيمنس بر متر مشاهده شد. اسيد ساليسيليك شاخص‌هاي جوانه‌زني بذرهاي خيار و هندوانه را بهبود بخشيد. بيش­ترين درصد جوانه­ زني در تيمار 1 ميلي‌مولار اسيد ساليسيليك در شرايط بدون شوري حاصل شد. با توجه به نتايج، مي­توان پيش ­تيمار بذرهاي خيار و هندوانه با غلظت 1 ميلي­ مولار اسيد ساليسيليك را براي بهبود جوانه‌زني و سرعت رشد گياهچه در شرايط شوري توصيه نمود.

Salinity is one of the most important environmental stresses that affect the growth and yield of plants. To study the effect of salinity and salicylic acid on germination of cucumber (Cucumis sativus cv. Super Dominus) and watermelon (Citrullus lanatus cv. Crimson Sweet) seeds, two factorial experiments were conducted in a completely randomized design with three replications. Treatments consisted of four levels of salinity (0, 2, 4, 6 ds/m sodium chloride) and three levels of salicylic acid (0, 0.5, 1 mM). The results showed that salinity significantly reduced seed germination and seedling growth. The lowest values of germination rate in cucumber (18.79) and watermelon (10.33), germination percentage in cucumber (86.65 percent) and watermelon (69.63) and seed vigor index in cucumber (17.93) and watermelon (9.59) was observed in 6 ds/m level of salinity. Salicylic acid improved germination parameters in both plant. The highest seed germination (97.98 percent) was obtained in the 1 mM level of SA under control condition. According to the results, pretreatment of cucumber and watermelon seeds by 1 mM SA can be proposed to improve seed germination and growth rate of seedling under salinity.