بررسي شيوع پلي فارماسي در سالمندان ساكن آسايشگاه خيريه كهريزك در سال 1389

Prevalence of Poly pharmacy among the Elderly residents of Kahrizak Charity Foundation (KCF), Tehran, 2010- 2011

زمينه و هدف: تعداد داروهاي مصرفي در دوره سالمندي بالا است. انجام مطالعات فاماكواپيدميولوژيك به‌ منظور بررسي وضعيت مصرف دارو در سالمندان بسيار حائز اهميت است. اين مطالعه با هدف تعيين شيوع پلي‌فارماسي (مصرف همزمان 5 دارو يا بيشتر) و شايع‌ترين داروها و گروه‌هاي دارويي مصرفي در سالمندان ساكن آسايشگاه خيريه كهريزك انجام گرديد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه توصيفي مقطعي بر روي 237 سالمند 60 ساله و بالاتر (134 نفر زن) كه از ابتداي سال 1389 در اين مركز تحت مراقبت قرار داشتند انجام شد. نمونه گيري به روش تصادفي خوشه‌اي بود. پلي فارماسي به‌عنوان مصرف همزمان 5 دارو يا بيشتر، شامل داروهاي با تجويز و بدون تجويز، (صرف نظر از داروهاي موضعي و داروهاي "در صورت نياز") در نظر گرفته شد. طبقه‌بندي داروها بر مبناي سيستم تشريحي درماني شيميايي انجام شد. سپس داده‌ها جهت آناليز توصيفي وارد نرم‌افزار 19 SPSS گرديد. يافته‌ها: ميانگين داروهاي مصرفي به ازاي هر سالمند (3/22±5/1) بود. فراواني پلي‌فارماسي در جمعيت مورد مطالعه 52/3 درصد بود. شايع‌ترين داروهاي مصرفي در شركت‌كنندگان به ترتيب كلسيم- ويتامين دي، نيتروكانتين (گليسريل تري نيترات) و آتنولول و در گروه پلي فارماسي، كلسيم-ويتامين دي، نيتروكانتين و آسپيرين بود. بيشترين گروه‌هاي دارويي مصرفي در شركت‌كنندگان و گروه پلي‌ فارماسي به ترتيب داروهاي قلبي عروقي، داروهاي سيستم عصبي و داروهاي گوارشي/ متابوليسم بودند. نتيجه‌گيري: متوسط مصرف دارو به ازاي هر سالمند و فراواني پلي فارماسي در سالمندان ساكن آسايشگاه خيريه كهريزك بالا بود. انجام مطالعات فارماكواپيدميولوژيك بيشتر جهت بررسي وضعيت مصرف دارو در سالمندان ايراني، به‌خصوص سالمندان ساكن آسايشگاه، و ارائه راهكارهاي كاهش بروز و شيوع پلي فارماسي در آن‌ها توصيه مي‌شود.

Background: To identify the prevalence of polypharmacy (concurrent use of 5 or more medications) and the most frequent medications and medication groups used by the elderly residents of Kahrizak Charity Foundation (KCF) Materials and Methods: This is a descriptive cross-sectional study of 237 elderly residents of KCF (134 female), aged 60 or more, who have been taking care since the spring of 2010. A randomized cluster sampling was done. Polypharmacy was defined as concurrent use of 5 or more medications, prescribed or non-prescribed, excluding locally effective and "PRN" drugs. Classification of medication groups was based on the Anatomical Therapeutic Chemical (ATC) system. The SPSS software was applied for descriptive analysis. Results: Mean number of drugs used for any resident was 5.10(±3.22). Prevalence of polypharmacy was 52.3%. The most frequent used medications among attendants were Calcium- Vit.D, Nitrocantin (Glyceryl Trinitrate), and Atenolol, and in polypharmacy group were Calcium-Vit.D, Nitrocantin, and Aspirin. The most frequent medication groups used by both, the attendants and polypharmacy groups, were Cardiovascular drugs, Nervous system drugs, and Alimentary/Metabolism drugs. Results: The mean number of drugs used for any resident and prevalence of polypharmacy was high among the elderly residents of KCF. Conclusion: More pharmaco-epidemiological studies should be conducted to assess drug use status in Iranian elderly people, specially nursing homes residents, and guidelines should be presented for decreasing the incidence and prevalence of polypharmacy in this population.