مقايسۀ شيوۀ تعامل با اقليتهاي ديني در حكومت امام علي(ع) و حاكمان صفوي

سيرۀ حكومتي حكيمانۀ علي(ع) منبعي هدايت‌گر براي همۀ مصلحان برجاي گذاشته است. بخشي از اين سيره تعامل با اقليت‌هاي ديني حاضر در جامعۀ اسلامي است. شيوۀ تعامل با اقليت‌هاي ديني همواره، از مباحث مطرح در جوامع اسلامي بوده ‌است. قرآن خطوط كلي اين تعامل را ترسيم و پس از پيامبر(ص) نيز، قرآن ناطق، علي(ع)، نمود عيني و عملي آن را مجسم كرده‌ است. حكومت مقتدر صفويان، نخستين دولت امامي مستقل، با شعار پيروي از سيرۀ ائمه(ع) به عرصه آمد و دو قرن‌ و‌ نيم، بر ايران حكومت كرد. اين نوشتار نخست به معرفي چند اصل كلي از سيرۀ علي‌(ع) در تعامل با اقليت‌هاي ديني مي‌پردازد و سپس، به شيوۀ تطبيقي، آن اصول را در سيرۀ حكومتي صفويان بررسي و كاستي‌ها و نقض آنها را در اين حكومت برجسته مي‌كند. وجود تفاوت آشكار بين اين دو سيره نتيجۀ مقايسۀ آنهاست كه عمدتاً به دليل تفاوت در اهداف و نوع نگاه به حكومت بوده است.