عنوان مقاله :
بازشناسي مصادر احاديث كتاب الغيبه نعماني
پديد آورندگان :
معرفت ، محمد دانشگاه اديان و مذاهب قم , غفوري نژاد ، محمد - گروه تاريخ تشيع
كليدواژه :
نعماني , الغيبه , احاديث مهدويت , مصادر حديثي نخستين , بازشناسي مصادر حديثي
چكيده فارسي :
چكيده بازشناسي مصادر نخستين حديثي، فوايد كتاب‌شناختي، حديثي، و تاريخي متعددي دارد. توجه به سند نقلِ مصادر نخستين در منابع فهرستي، تكرار سلسله سند منتهي به صاحب كتاب در منابع حديثي و همخواني موضوع روايات با عنوان كتاب مؤلف، از روش‌هاي تشخيص اخذ حديث از مصادر مكتوب است. مطالعه احاديث كتاب الغيبه نعماني، كه از منابع بسيار مهم و قديمي شيعه در موضوع مهدويت است، و مقايسه آن با داده‌هاي فهرستي و حديثيِ موجود نشان مي‌دهد كه وي از كتاب‌هايي همچون كتاب سليم بن‌قيس و الكافي كليني استفاده كرده است. از مصادر مفقود كتاب الغيبه نعماني نيز مي‌توان به تأليفات عبيدالله بن‌موسي علوي، علي بن‌حسن بن‌فضال، محمد بن‌سنان، محمد بن‌علي صيرفي حسن بن‌محبوب، ابن‌همام اسكافي، ابن‌ابي‌حمزه بطائني، حسن بن‌محمد بن‌جمهور، عبدالله بن‌حماد انصاري، عبدالله بن‌جبله، عبدالكريم بن‌عمرو خثعمي، موسي بن‌سعدان اشاره كرد. در اين پژوهش از ميان 478 روايت كتاب غيبت نعماني، مصدر 438 روايت بر اساس برخي شواهد شناسايي شده كه از ميان آنها، 85 روايت از دو مصدرِ موجود و 353 روايت از 20 مصدرِ مفقود اخذ شده‌اند.
