بررسي عددي الگو و مشخصات آبي جريان بر روي سرريز همگرا داراي پرتابه جامي شكل(مطالعه نمونه اي: سرريز سد گاوشان)

سرريز به‌عنوان يكي از مهم‌ترين سازه‌هاي هيدروليكي وابسته سدها، جريان سيلاب ورودي به مخزن سد را در مواقع تكميل ظرفيت آن، با ايمني كافي به پايين‌دست انتقال مي‌دهد. براي كاهش هزينه‌هاي ساخت سرريزهاي نسبتاً طولاني و همچنين عوامل توپوگرافيكي، ديواره‌ها را بخصوص در تنداب‌ها به‌صورت همگرا اجرا مي‌كنند. در اين تحقيق با استفاده از نرم‌افزار Flow3D و مدل آشفتگي ، به شبيه‌سازي جريان بر روي سرريز سد گاوشان شامل كانال تقرب، تاج اوجي، شوت تنگ شونده و پرتابه جامي شكل پرداخته‌شده و مشخصه‌هاي هيدروليكي جريان مانند نحوه توزيع سرعت، فشار و تغييرات عمق جريان در سرريز موردبررسي قرارگرفته است. با مقايسه نتايج مدل عددي جريان با نتايج آزمايشگاهي مشاهده شد كه تفاوت چنداني مابين آن‌ها وجود ندارد. تغييرات سرعت جريان بر روي انحناي تاج سرريز افزايش سريع و ناگهاني داشته و در طول تنداب اين روند افزايشي دنبال مي‌شود تا جايي كه بيشترين ميزان سرعت در انتهاي تنداب (ابتداي پرتابه جامي شكل)، در دبي 1350 مترمكعب بر ثانيه معادل 30 متر بر ثانيه ميباشد. زاويه همگرايي 2/07 درجه ديواره‌هاي تنداب زاويه همگرايي بهينه براي ممانعت از تشكيل امواج عرضي و عدم نياز به افزايش ارتفاع ديواره‌هاي سرريز همگراست.