بررسي دلالت آيۀ 53 سورۀ «فصّلت» بر برهان صدّيقين

برخي فيلسوفان و مفسران اعتقاد دارند عبارت Pأَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ شَهِيدٌO (فصلت: 53) بر برهان صديقين دلالت دارد. در مورد چگونگي اين دلالت، سه تقرير وجود دارد كه هر سه مبتني بر پيش‌فرض‌هايي برون‌متني و درون‌متني است كه قابل اثبات نيست. در اين نوشتار، پس از بررسي پيشينۀ اين تفسير، سه تقرير با توجه به پيش‌فرض‌ها بررسي شده است. يكي از اين تقريرها، تقريري نو است كه علامه طباطبائيw آن را مطرح نموده و آيت‌الله جوادي آملي از آن استقبال كرده و مبتني بر اين است كه واژۀ «شهيد» به‌ معناي «مشهود» باشد. در نقد اين تقرير، استدلال‌هايي كه براي اثبات دلالت واژۀ «شهيد» بر معناي «مشهود» مطرح شده، مورد نقد قرار گرفته است. نتيجۀ اين مباحث، نشان مي‌دهد اين عبارت نمي‌تواند بر برهان صديقين دلالت داشته باشد.