استفاده از سامانه ماشين بويايي به‌منظور تشخيص تقلب در زيره كوهي

زيره سياه به‌عنوان يكي از ارزشمندترين گياهان دارويي كاربرد گسترده‌اي در صنايع دارويي و غذايي دارد و با توجه به تفاوت بالاي قيمت و كيفيت بين گونه‌هاي مختلف آن، تقلب‌هايي در هنگام عرضه اين محصول صورت مي‌گيرد كه منجر به نارضايتي مصرف‌كنندگان شده است. در اين پژوهش، يك سامانه ماشين‌بويايي بر پايه هشت حسگر نيمه هادي اكسيد فلزي در تركيب با روش شناسايي الگو به‌منظور تشخيص سطوح مختلف تقلب ايجاد شده در زيره و ارزيابي اصالت آن به‌كار گرفته شد. از روش‌ تحليل مؤلفه‌هاي اصلي به‌منظور تحليل داده‌هاي استخراج شده از سيگنال پاسخ حسگرها استفاده شد. بر اساس نتايج بدست آمده، تحليل مؤلفه‌هاي اصلي با دو مؤلفه‌ي اصلي PC1 و PC2، 94% واريانس مجموعه‌ي داده‌ها را براي نمونه‌هاي مورد‌استفاده توصيف كردند. در مجموعه حسگري، حسگرهاي MQ4 و FIS بيشترين مقادير ضريب لودينگ و حسگرهاي MQ135، MQ3 و TGS813 كمترين مقدار اين ضريب را به خود اختصاص دادند. سپس طبقه‌بندي نمونه‌ها با استفاده از تكنيك‌هاي ماشين بردار پشتيبان (SVM) و درخت تصميمگيري (DT) انجام شد. با كاربرد ماشين بردار پشتيبان با تابع كرنل خطي، دقت آموزش و اعتبارسنجي 100 و 97.5 درصد به‌دست آمد. همچنين ميزان موفقيت روش‌ DT در تفكيك و طبقه‌بندي نمونه‌هاي زيره تقلبي 90 درصد برآورد شد.