روش فلسفه‌پردازي ارسطو در مجموعه مابعدالطبيعه (با نگاه به كتاب زتا)

موضوع نوشتار حاضر روش فلسفه ورزي ارسطو در كتاب مابعدالطبيعه است. هرچند او هيچ رساله اي در خصوص روش فلسفه پردازي اش به نگارش در نياورده است و حتي هيج فصل يا بخش از رساله اي را بدان اختصاص نداده است، با اين حال از لابه لاي سخنان ارسطو مي توان ديدگاه او در اين خصوص را يافت. با وجود اين آشكار ترين اشارات ارسطو در اين باره را مي توان در بحث ارسطو از مسئله‌ ضعف اراده در كتاب اخلاق نيكوماخوس مشاهده كرد. در روش فلسفه ورزي ارسطو كه به روش آپوريايي مشهورگشته است، مي توان به چهار مرحله مختلف اشاره كرد: 1. بيان دشواري يا معضل؛ 2. بيان آرا موجود در پاسخ به دشواري؛ 3. تحليل آرا موجود؛ 4.كشف حقيقت. در بخش اول اين مقاله ضمن بيان مراحل مختلف روش آپوريايي ارسطو، به اهداف و كاربرد هر يك از اين مراحل پرداخته شده است و در بخش دوم مقاله روش فلسفه پردازي ارسطو در كتاب زتا به عنوان نمونه اي از روش آپوريايي در كتاب مابعدالطبيعه مورد بحث قرارگرفته و نشان داده شده است كه نظم و ترتيب مباحث اين كتاب براساس پاسخ به دشواري هاي مطرح شده در كتاب بتا و نيز فصل اول كتاب زتا شكل گرفته است و ارسطو در روش فلسفي خاص خويش در پي يافتن پاسخ آنهاست.