عنوان مقاله :
شواهدگرايي برون گرا نقدي بر نظريه ي دومنبعي توجيه معرفتي
پديد آورندگان :
كريم زاده ، اميد - پژوهشكده مطالعات بنيادين علم و فناوري , كريم زاده ، اميد - پژوهشكده مطالعات بنيادين علم و فناوري
كليدواژه :
نقض حُكم , نقض شواهد , آموزه دومنبعي توجيه , شواهدگرايي , شهود معرفتي
چكيده فارسي :
برخي از معرفتشناسان معاصر استدلال ميكنند كه توجيه معرفتي ممكن است به دو شكل كاملاً متمايز در معرض نقض قرار بگيرد. در حالت نخست كه آن را نقض شواهد مينامند توجيه معرفتي يكسره از بين ميرود، اما در حالت دوم كه نقض حُكم ناميده ميشود با اينكه بخشي از توجيه شخص از بين ميرود هنوز بخش ديگري از توجيه باقي ميماند، بنابراين شخص در اين حالت تا حدي در باور به گزاره موردنظر موجه خواهد بود. اين استدلال از طريق آموزهاي به نام آموزه دو منبعيِ توجيه انجام ميشود. در اين مقاله پس از شرح اين استدلال ـ از طريق تمركز بر نمونهاي مشخص از آن كه توسط اندرو روتندو (2013) ارائه شده ـ و معرفي آموزه دو منبعي توجيه نشان ميدهيم كه اين آموزه را ميتوان به دو شكل مختلف صورتبندي كرد. پس از نشان دادن دلايل ترجيحِ صورتبندي دوم بر صورتبندي نخست، براي قضاوت درباره صورتبندي دوم آن را با خوانش برگزيدهاي از آموزه شواهدگرايي مقايسه ميكنيم. نشان ميدهيم كه هر چند خوانش موردنظر از شواهدگرايي بهتر از صورتبندي دوم آموزه دو منبعي توجيه عمل ميكند خود خالي از اِشكال نيست. براي برطرف كردن اين اِشكال، صورتبندي ديگري درباره رابطه توجيه معرفتي و شواهد معرفي ميكنيم و شروط لازم و كافي توجيه را به دست ميدهيم. مقايسه آموزههاي متفاوت توجيه از طريق سنجش عملكرد آنها در سناريوهايي معرفتي انجام ميشود كه به ترتيب در مقاله معرفي ميشوند.