بررسي توزيع مكانيزماني تبخيرتعرق مرجع با استفاده از داده‌هاي شبكه‌بندي CRU و پيش‌نگري تغييرات آن طي دوره‌هاي آتي در خراسان رضوي

در اين پژوهش، نحوه توزيع مكانيزماني تبخيرتعرق محاسبه‌شده با استفاده از داده‌هاي شبكه‌اي CRU براي استان خراسان رضوي طي دوره 2014 -1961 بررسي‌شده و ميزان تغييرات مكانيزماني آن طي دو دوره‌ي آينده نزديك (2050-2021) و مياني (2051-2080) نيز با استفاده از برونداد 4 مدل اقليمي آرشيو در CMIP5تحت دو سناريوي RCP8.5  و RCP4.5 پيش‌بيني‌شده است. به‌منظور محاسبه مقدار تبخيرتعرق مرجع، ميزان صحت داده‌هاي دماي كمينه و بيشينه CRU با داده‌هاي دماي 11 ايستگاه همديد استان مقايسه گرديد. بر اساس معيارها و نمودارهاي آماري، همخواني مناسبي بين داده‌هاي شبكه با داده‌هاي ايستگاهي در اكثر ايستگاه‌هاي اين استان وجود داشت. بر اساس تبخيرتعرق محاسبه‌شده، اين متغير در محدوده خراسان رضوي داراي دامنه‌اي از 720تا 980 ميلي‌متر در سال مي‌باشد. نقشه‌ي ترسيم‌شده نشان داد شيب مكاني در توزيع مقدار EToوجود دارد و با افزايش عرض جغرافيايي از ميزان اين متغير كاسته مي‌شود. روند زماني اين متغير طي اين دوره براي تمامي نقاط شبكه، معنادار و افزايشي به دست آمد. براي دوره‌هاي آتي و بر اساس آزمون t، براي تمام نقاط شبكه، تفاوت بين مقادير ميانگين سالانه تبخيرتعرق دوره پايه با دو دوره آينده، ازنظر آماري معنادار بوده و مقدار ميانگين سالانه اين متغير طي دو دوره آتي، بيشتر از مقدار آن در دوره پايه مي‌باشد. طي آينده نزديك، بيشترين درصد افزايش اين دوره نسبت به دوره پايه، توسط مدل IPSL و CSIRO پيش‌بيني‌شده است. در اين 2080-2051، درصد افزايش ETo در چهار مدل بيش از دوره پايه و دوره‌ي آينده نزديك، پيش‌بيني‌شده است. بالاترين درصد افزايش همانند دوره قبل، براي دو مدل IPSL و CSIRO به‌دست‌آمده است. از نظر الگوي مكاني تحت دو سناريو 4.5 و 8.5، سه مدل GFDL، CCSM4 و CSIRO بيشترين افزايش را در قسمت شمال غرب استان نشان مي‌دهند درحالي‌كه در مدل IPSL، مركز و نيمه شرقي استان احتمالا شاهد بيشترين درصد افزايش تبخيرتعرق مرجع نسبت به دوره پايه خواهد بود.