زمين‌ شيمي كانسار منگنز جون‌ آباد، شمال خاش، استان سيستان و بلوچستان

كانسار منگنز جون‌آباد در 16 كيلومتري جنوب‌‌شرق روستاي جون‌آباد در شمال خاش و از لحاظ پهنه‌بندي رسوبي ساختاري در بخش مياني زون فليشي شرق ايران واقع‌شده است. سنگ ميزبان لايه‌هاي منگنز در اين كانسار، شيل‌هاي قرمز‌رنگ است كه در قسمت‌هاي بالايي و به‌‌صورت بين‌لايه‌اي يا به‌‌صورت آغشتگي، كاني‌سازي منگنز در آنها ديده مي‌شود. هندسه ماده معدني به‌صورت لايه‌اي شكل و اغلب هم‌‌شيب و همراه با واحدهاي دربرگيرنده (شيل‌هاي قرمز‌رنگ) است. شيمي عناصر اصلي، نسبت‌هاي Mn:Fe، Si:Al و وجود ضرايب همبستگي مثبت بين Al2O3، TiO2 و Fe2O3 نشان‌دهنده تأثير هم‌زمان فرايندهاي گرمابي در محيطي كم‌عمق همراه با ورود مواد آواري خاكي از جنس مافيك به درون حوضه رسوبي در محل شكل‌گيري كانسار است. نمودارهاي عناصر فرعي، همگي بر محتواي پايين كانسنگ از عناصري همچون Ni، Cu و Co دلالت دارند كه نمايانگر قرارگيري كانسار در محدوده كانسارهاي با منشأ گرمابي است. نسبت‌هاي Co:Ni، Co:Zn، LREE:HREE، غني‌شدگي عناصر LREE نسبت به عناصر HREE و آنومالي‌هاي منفي Ce نيز بيانگر نقش سيال گرمابي كانه‌دار در اين كانسار است. الگوي پراكندگي عناصر نادر خاكي براي اين كانسار، همخواني زيادي با الگوي توزيع عناصر نادر خاكي در كانسارهاي با منشأ گرمابي دارد.