مدل سازي هندسي ميان بار‌هاي سيال به منظور پيش بيني ويژگي‌هاي ريزدماسنجي (مطالعه موردي: كانسار سرب و روي مهدي آباد)

امروزه، روش‌هاي گوناگوني براي اكتشاف كانسار‌ها و نهشته‌هاي معدني مورد استفاده قرار مي‌گيرد. يكي از روش‌هاي در حال گسترش براي اكتشاف كانسار‌ها، منابع زمين­‌گرمايي و مخازن نفت و گاز، استفاده از ميان­‌بار­هاي سيال است. بررسي‌هاي مختلفي از قبيل سنجش دما، فشار، شوري و ويژگي و فازهاي سيال‌­هاي مختلف در زمينه ميان­‌بار‌هاي سيال قابل انجام است. در اين پژوهش، با استفاده از مدل­‌سازي هندسي ميان­‌بار‌هاي سيال، ويژگي‌هاي ريزدماسنجي آنها بررسي‌شده و اطلاعات مربوط به‌ ميان­‌بار‌ سيال از طريق نمودار‌هاي فشار، دما و شوري استخراج‌شده است. يكي از مؤلفه‌هايي كه در مطالعه ميان­‌بار‌هاي سيال مورد بررسي قرار مي‌گيرد، شكل و هندسه ميان­‌بار‌ سيال است كه فعاليت انجام ­شده در اين زمينه به‌ تخمين درجه پُرشدگي ميان‌بارهاي سيال در حالت سه‌­بعدي منجر‌شده است و مي­‌توان به كمك آن، بدون فعاليت‌هاي زمان‌­بر و هزينه‌­بر گرمايش و سرمايش، اطلاعاتي مفيد در زمينه دما، فشار، ميزان شوري و عمق تشكيل به­‌دست آورد. در اين پژوهش، كانسار سرب و روي مهدي‌آباد به‌عنوان مطالعه موردي انتخاب‌شده است. پس از تهيه مقاطع دوبر صيقل مناسب براي بررسي ميان­‌بار‌هاي سيال و عكس‌­برداري به­‌صورت دو­بعدي از مقاطع، با اندازه­‌گيري مساحت كل، حباب و لكه ميان­‌بار‌ سيال و با محاسبه بعد سوم ميان­‌بار‌ سيال، درجه پرشدگي به‌صورت دو­بعدي و سه­‌بعدي محاسبه‌شد. سپس با انتخاب مدل مناسب سه­‌بعدي ميا‌ن­‌بار سيال بسته به ­هندسه آن (كه از نوع شش­‌ ضلعي هرمي و بيضي­‌گون بود)، درجه پرشدگي حالت دو­بعدي (سطحي) به‌حالت سه­‌بعدي (حجمي) تبديل‌شد كه نتايج مدل محاسباتي با خروجي­‌هاي مدل هندسي داراي همخواني بالايي بوده و نسبت درجه پرشدگي دوبعدي به سه‌­بعدي، در مدل محاسباتي و هندسي به‌­ترتيب برابر 0.75 و 0.77 است. در كانسار سرب و روي مهدي­‌آباد، مدل­‌سازي سه­‌بعدي هندسي نمونه­‌هايي از ميان‌­بار‌هاي سيال مشخص‌كرد كه ميان‌­بار‌هاي سيال با درجه پرشدگي فاز گازي تقريبي 25% و چگالي بين 0.65 تا 0.8 گرم بر سانتي‌­متر مكعب، داراي دماي يكنواختي بين 100 تا 200 (دماي ميانه 150) درجه سانتي‌گراد، فشار بين 400 تا 500 اتمسفر، دماي سازندي بين 250 تا 350 درجه سانتي‌گراد، شوري بين 10 تا 15 درصد معادل نمك طعام و عمق تشكيل بين 150 تا 200 متر است كه سازگاري مناسبي با نوع كانسارهاي مشابه سرب و روي مهدي­‌آباد دارد.