مختصات فتنه در نهج البلاغه

Characteristics of Fitna in NahjulBalagha

تاريخ اسلام در طول قرن هاي متمادي انواع فتنه ها و جريانهاي متعددي از غوغاسالاري وانحراف را تجربه كرده است. حضرت علي (ع) در مجموعه سخنان خود در نهج البلاغه بارها با طرح اين مساله درصدد برآمد تا بر زواياي ناپيداي انواع فتنه ها نور بتاباند و نقاب از چهره آنها بردارد در اين مقاله پس از استخراج و بررسي غالب بيانات حضرت در اين زمينه، توصيف دقيق و داهيانه اميرالمومنين از جلوه هاي فتنه و بسترهاي لازم براي شكل گيري آن ها و نيز آثار و پيامدهاي آن ها مورد بررسي قرار گرفته و شيوه هاي مورد نظر امام(ع) در مقابله باآنها نيز رصد شده است. امام علي هوا پرستي و ضعف در باورهاي ديني و ورود بي خردانه به مسايل شبهه ناك را از مهمترين عوامل بروز فتنه مي داند كه فضاي غبارآلود ناشي از آن با درآميختن حق و باطل سبب گمراهي افراد مي شود.ايشان براي مقابله با فتنه، تمسك به آموزه هاي قرآني و پرهيز از شتابزدگي و برخورد محتاطانه را مورد تاكيد قرار مي دهد.

Over centuries the history of Islam has encountered a variety of crises as well as deviating uproars and tumults. Imam Ali (A) in his collection of sermons in NahjulBalagha has frequently clarified such issues to shed light on hidden aspects of various types of trials (Fitna) and unveil them. In the present study, through extracting Imam’s statements, we seek to analyze the accurate descriptions and elucidations of these trials (Fitna), the grounds for their emergence, their consequences and repercussions as well as the strategies recommended by the Imam in confronting them. Imam Ali states that the main causes of trials (Fitna) are following carnal desires, weakness in religious beliefs, and imprudent involvement in suspicious issues; whose murky atmosphere would lead to amalgamation of rights and wrongs and misleading the individuals. To confront such seditions, he emphasizes the importance ofresorting to Qur’anic teachings, avoiding haste, and acting vigilantly