اخلاق عرفاني قرآن با تأكيد بر ديدگاه علامه طباطبايي

بدون عنوان

چكيده: در اين مقاله­ ضمن تبيين اخلاق خاص قرآن كه مي­توان آن را «اخلاق عرفاني قرآن» ناميد، تطبيق آن با عرفان به ­ويژه عرفان عملي صورت ­گرفته است. علامه طباطبايي ذيل تفسير برخي آيات قرآن از سه نوع اخلاق «مادي- فلسفي»، «عام انبيا» و «خاص قرآن» نام برده و نوع اخير را مخصوص اسلام و غير مسبوق به سابقه معرفي نموده است. با تأمل در ماهيت، مباني و اهداف اين نوع اخلاق، مشاهده مي‌گردد كه تشابهات فراواني ميان آن و عرفان عملي وجود دارد. ازاين‌رو اين پژوهش با بيان ماهيت اخلاق خاص قرآن، آن را با عرفان نظري و عملي نيز تطبيق خواهد داد؛ زيرا اين دو در مباني، روش‌ها و اهداف بسيار با يكديگر همخواني دارند.

In this article, which is done in descriptive-analytical approach, the writer tries to clarify the special morality of Koran which can be called the mystic morality of Koran besides comparing it with mysticism specifically the practical one. Following the interpretation of some verses of Koran, Allameh Tabatabayee mentions the three kinds moralities: material- philosophical , public to prophets and exclusive to Koran and the recent one is excusive to Islam which is unprecedented. Focusing on the nature, principles and the purposes of this kind of morality, we notice that there are a lot of similarities between Koranic and practical mysticism. So in this article I try to show the nature of morality special to Koran besides comparing it with the practical mysticism because these two moralities have some conformity in principles, procedures and purposes.
 
Key words: Morality, Mysticism, Koran, monotheism, morality of monotheist.