انتظام هستي براساس حبّ و قهر در نزد سهروردي و ملاصدرا

On orderedness of Beings by god’s love and wrath in Suhrawardi and Mulla Sadra

سهروردي و ملاصدرا بر اين باورند بدون عناصر قهر و محبّت، انتظام يافتن هستي امكان ­ناپذير است؛ از نظر سهروردي، عشق و محبّت در مجموع هستي سريان داشته و هر موجودي، چه نوري و چه غير نوري، از آن بهره­مند است و لازمۀ اين عشق و محبّت، حصول و وجود نظام أتم و أحسن مي­باشد. طبق اصول سهروردي، جهات قهر و محبّت در نزد حق­تعالي ضروري است: قهر ازسوي موجودِ مافوق بر مادون مطرح است و محبّت از ناحيه قاهر سافل بر عالي. ازاين­رو، انتظام نظام جهان بر پايۀ قهر و محبّت است. از ديدگاه ملاصدرا نيز، محبت يا عشق مانند وجود، حقيقتي است كه در تمام اشيا و موجودات به سبب وجود آن‌ها ساري است. به نظر وي، اساس جهان آفرينش به محبت و قهر است و همين عشق و محبت است كه سببِ ايجاد موجودات و نيز محفوظ ماندن آن‌ها مي­شود. و بنابر وحدت شخصي وجود كه مختارِ نهايي ملاصدرا است، تمامي كائنات؛ هم آنچه خوب محسوب شده و هم آنچه بد تلقي مي­شود؛ جلوه­ هاي مختلف حق تعالي هستند: بعضي جلوه محبتِ او و برخي جلوه قهر او.

Suhrawardi and Mulla Sadra believe order of Being is impossible without Wrath and Love. For Suhrawardi, all over the creation is the realm of these love and wrath so that no creature- either luminous or non-luminous - can be found that has no share of them. and, the existence of the best and most complete order of Being is the concomitance of these very love. According Suhrawardi basic principles, necessaries is the wrath and love orientations within in the god: there is the wrath orientation within the high degrees and the love orientation within the low degrees. Thus, the existence of the best most complete order of being is base Wrath and Love. From Mullah Sadra's perspective, Love is reality that penetrates in all creatures and things through their very being. In his opinion, the Cosmos is based on Love and Wrath, through the former which all creatures comes to being maintain their existent order. According to the “particular unity of existence as the ultimate view peculiar to Sadrian thought, all creation either regarded as good or as bad are but the divine different manifestations; the former His love manifestations and the latter His Wrath ones.: Love, Wrath, on orderedness of Being, Suhrawardi,  Mulla Sadra