پارادوكس سازش و ستيز با درد در تصوف

The Paradox of Compromise and Confrontation with Pain in Sufism

انسانِ گذشته و امروز و آينده، در همه حال، نيازمند يافتن راه‌حلي براي حذف يا كاهش درد بوده و هست و خواهد بود. درد واژه‌اي كليدي در حل معماي سعادت بشر است. يعني نمي‌توان برنامه‌اي كارامد براي سعادت بشر پي‌ريزي كرد و درعين‌حال، نسبت به اين واژه بي‌تفاوت بود. تصوف نيز همچون بسياري از اديان و مكاتب، درصدد ارائه راه‌ حل براي دردهاي بشر بوده و سعي كرده نه‌تنها لايه‌هاي سطحي درد، بلكه لايه‌هاي عميق‌تر آن را نيز بكاود. مقاله حاضر، اذعان مي‌كند آموزه‌هاي اخلاقي صوفيان، عملاً در كاهش دردهاي فردي و اجتماعي تأثير چشمگيري ايفا مي‌كنند، ولي بخش قابل توجهي از تعاليم صوفيانه در مواجهه با دردها را مبتني‌بر موضعي منفعلانه و پذيرا مي‌بيند و هرچند بايد اقرار كرد كه انفعال در وقت اضطرار، خودْ كاهنده درد است ولي نمي‌توان آن را به شكل يك نسخه كلي، در همه ‌شرايط براي بشر تجويز كرد

From past to present, human beings had been searching for a way to reduce pain and they will continue to do so in the future. Pain is a key word in solving the puzzle of human happiness i.e. one cannot suggest a plan for happiness of people without considering pain. Like many other religions and schools of thought, Sufism also tried to find a way to resolve human pain and in this quest, it investigates deep forms of pain together with more superficial ones. In present paper, we claim that doctrines of Sufism have significant effect on reducing personal and social pain. On the other hand, many of Sufism teachings are passive with regard to pain. Although it should be noted that in extreme situations, passiveness is pain reductive in and of itself, it cannot be used as a general prescription in all conditions.
 
Keywords: Sufism, material pain, physical pain, psychological pain, compromising with pain