ارزشيابي و رتبه بندي قطب هاي علمي گروه علوم پزشكي كشور در سال 1394-1393

Assessment and Ranking of medical science excellent centers of Islamic Republic of Iran in 1393-1394 (2014-2015)

قطب‌هاي علمي گروه علوم پزشكي همواره در پي دستيابي به آخرين يافته‌هاي علمي و افزايش مشاركت در گسترش مرزهاي دانش و اعتلاي موقعيت علمي كشور در سطح منطقه و بين‌الملل، تربيت نيروي انساني نخبه و پژوهشگر، ظرفيت‌سازي و مشاركت در توسعه همكاري‌هاي علمي مؤثر بين‌المللي بوده‌اند. در كشور جمهوري اسلامي ايران نيز از سال 1379 طبق مفاد برنامه سوم توسعه، 18 نهاد علمي دانشگاهي تحت عنوان قطب علمي و با تنوع حيطه عملكردي در زمينه‌هاي آموزش، پژوهش و ارائه‌ي خدمت سلامت به ساختار آموزش عالي كشور در گروه علوم پزشكي پيوستند و در حال حاضر 50 قطب علمي در گروه علوم پزشكي و با نظارت معاونت آموزشي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مشغول فعاليت مي‌باشند. بدون ترديد، ارزيابي عملكرد اين مراكز، از تكاليف مديريت ارشد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بوده و نتايج آن به درك بهتر و شناخت هر چه بيشتر فعاليت اين مراكز مي‌انجامد. فرايند ارزشيابي، سبب مي‌شود ذي‌نفعان به ميزان ارتقاء و استقرار كيفيت در فعاليت‌هاي علمي تحقق يافته، به سطح آگاهي خود افزوده و از بازخوردهاي آن براي برنامه‌ريزي پويا و توسعه فعاليت‌هاي دانشي بهره‌مند گردند. به عبارتي ديگر، ارزشيابي، فرايندي است كه از جمع‌آوري، تجزيه و تحليل و تفسير نظام‌مند داده‌ها برخوردار مي‌باشد و در جهت تصميم‌گيري خاص به كار برده مي‌شود. در راستاي چنين تكليفي، دبيرخانه شوراي عالي قطب‌هاي علمي مستقر در مركز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشكي وزارت متبوع در سال 1393 سومين دوره ارزشيابي قطب‌ها را طبق مفاد اساسنامه قطب‌هاي علمي گروه علوم پزشكي (10) در دستور كار خود قرار داد و در بازه‌ي زماني 7 ماهه (1/8/1393 الي 1/3/1394) به اتمام رساند. اين مقاله به منظور ارائه‌ي چگونگي طراحي ابزار و نيز محتواي ارزشيابي قطب‌ها بر مبناي شاخص هاي 3 محور: «دروندادي»، «فرآيندي» و «بروندادي» در عرصه‌هاي آموزش، پژوهش، فناوري و نوآوري، و نيز ارائه‌ي خدمت سلامت تدوين شده است.

Medical science excellent centers have consistently sought to improve scientific status, expand the knowledge base, increase the number of expert researchers, create a dynamic environment, and promote a productive and effective international scientific network during the past several decades. In Iran since 1379, medical excellent centers joined the education and research structure as the highest scientific institutions and now there are 50 excellent centers. The senior management of the higher education system in the country is responsible for evaluation of these newly established scientific institutions. Assessment of these centers shows the quality of their activities, which can contributes to quality improvement through dynamic feedback for the planning and activity development. In order to perform this assessment, the Iranian Ministry of Health and Medical Education as an important part of higher education system designed a model of assessment and put it on its agenda in 2010 that was revised in 2015. This article aims to describe the process of developing the tools needed for this evaluation. The evaluation criteria has been developed based on “input”, “process” and “educational, research, and services outcome” indexes. This evaluation has been considered as a comprehensive one, because of including all aspects of management such as supply and training human resources, financing, providing equipment, process of empowerment and knowledge production as well as output in the field of education, research, industry and services. This scientific approach to the assessment and ranking of excellent centers makes them capable of being aware of their strengths and weaknesses. As a result, they can improve their scientific capacity and activities.