تأثير تغييرات تراز آب مخزن سد و استفاده از سيستم‌هاي زهكشي قائم بر پتانسيل لغزش در يك شيرواني خاكي

TabrizThe Impact of Water Level Changes in Dam Reservoir and the Use of Vertical Drainage Systems on the Sliding Potential of Landslides

فعال شدن مجدد زمين‌لغزش‌هاي قديمي از جمله مسائلي است كه بنا به خطرات جاني و مالي كه در پي دارد، امروزه مورد توجه مهندسين ژئوتكنيك قرار گرفته است. از جمله راه‌ حل‌هاي مؤثري كه مي‌توان براي افزايش پايداري شيرواني­ هاي خاكي قرار گرفته در معرض آب به كار برد، استفاده از سيستم‌هاي زهكشي است. هدف اين پژوهش، بررسي تأثير تغييرات تراز آب مخزن بر پايداري زمين‌لغزش‌هاي باز فعال شده در حاشيه مخازن سدها و همچنين مقايسه نتايج فاصله‌داري به‌ دست ‌آمده از روابط هوگ هات و توازن انرژي مي‌باشد. بدين منظور از داده‌هاي مخزن جناح راست سد قلعه چاي به‌ عنوان آزمونه استفاده ‌شده است، و تمامي مطالعات بر روي اين شيرواني صورت گرفته است. نتايج بررسي‌ها حاكي از وجود دو روند مختلف در تغييرات ضرايب اطمينان نسبت به تغييرات تراز آب مخزن سد هستند، در روزهاي اوليه آبگيري، ضريب اطمينان با افزايش تراز آب افزايش ‌يافته و سپس افزايش تراز آب مخزن سد موجب كاهش ضريب اطمينان مي‌شود. با نصب سيستم‌هاي زهكشي قائم روند تغييرات ضرايب اطمينان نسبت به تغييرات تراز آب مخزن به يك‌ روند منحصر به ‌فرد تغيير يافته است و ملاحظه مي­شود كه زمين لغزش از وضعيت ناپايدار كنوني به وضعيت پايدار خواهد رسيد. با توجه به فرضيات معادله هوگهات در بررسي فاصله ­داري زهكش­ها، كه شيب هيدروليكي در هر نقطه با شيب هيدروليكي بالاي آن نقطه برابر است و با علم به حساسيت فاصله ­داري زهكش­ها به شدت تغذيه هيدروليكي، ملاحظه مي­شود كه در معادله هوگه ات شيب هيدروليكي به صورت دقيق تعيين نمي­ شود. بنابر اين شدت تغذيه محاسبه شده عددي دور از واقعيت بوده و فاصله ­داري زهكش­ ها با استفاده از اين معادله به صورت دقيق تعيين نخواهد شد.

Landslides are often occurred in mountainous areas with unstable slopes. Heavy rainfall, high groundwater level and the occurrence of earthquake can be the results of this phenomena [1]. Drainage system is one of the conventional methods that can stabilize unstable slopes by lowering groundwater level and reducing pore water pressure in the slope [2]. The main task of drainage system is reducing the hydrostatic forces and the forces which are the causes of water seepage [3]. Vertical drainage system used, when the soil layers are horizontal, the slope of the landslide is light and the landslide was in large scale [4]. Now-a-days, the combination of the energy balance and Darcy equations used for assessing the distance of vertical drains from each other. Energy balance equation for groundwater flow, was first proposed by Oosterbaan and his colleagues in 1996 [5]