واكنش تعدادي از ژنوتيپ هاي زودرس ذرت نسبت به بيماري سياهك معمولي در شرايط آلودگي مصنوعي

Reaction of some Early Maturity Maize Genotypes to Common Smut by Artificial Inoculation

سياهك معمولي ذرت با عامل قارچ Ustilago maydis يكي از شايع ترين بيماري هاي قارچي ذرت است كه سبب كاهش كمي و كيفي محصول مي شود. استفاده از ارقام مقاوم يكي از سودمندترين راه هاي مقابله با اين بيماري است. به منظور بررسي واكنش ژنوتيپ هاي مختلف زودرس ذرت نسبت به عامل بيماري، آزمايشي با 18 لاين و تركيب ذرت در گروه زودرسي در سال هاي زراعي 1382 و 1383 در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با دو تكرار در سه منطقه كرج، مشهد و اصفهان اجرا شد. در مرحله ظهور تارهاي ابريشمي با استفاده از روش تزريق در نوك بلال (Tip injection) مايه زني مصنوعي با عامل بيماري انجام شد. ارزيابي 4-3 هفته پس از بروز علايم بيماري بر روي بلال، انجام شد. نتايج حاصل از تجزيه واريانس مركب و مقايسه ميانگين ها نشان داد كه بين ژنوتيپ ها واكنش هاي متفاوتي نسبت به بيماري وجود دارد. ژنوتيپ ها بر اساس شدت بيماري با مقياس (0-7) در پنج گروه بسيار مقاوم تا بسيار حساس قرار گرفتند. در اين بررسي لاين KE 72012/12 به عنوان لاين بسيار مقاوم و لاين OH 43/1-42 به عنوان لاين حساس شناسايي شدند. هيبريدهاي K 1264-5/1 *K615/1 و KE 72011/1 * K 1264/5-1 به ترتيب به عنوان هيبريدهاي بسيار حساس و مقاوم شناسايي شدند.

Common smut is one of the most prevalent fungal diseases of maize which causes high qualitative and quantitative losses on yield. One of the best controlling methods of the disease is use of resistant hybrids. In order to evaluate the resistance of 18 early maize genotypes, an experiment was carried out in RCBD with two replications at Karaj, Isfahan, and Mashhad. Inoculation of the ears was done by syrange (3ml spore/ear) at silking stage. Disease severity on ears was assessed 3-4 weeks after appearance of the first disease symptoms. The results of combined analysis of variance and mean comparison showed differences in disease severity among examined materials. Based on disease severity (0-7), the responses of genotypes were ranked in five groups (highly resistance to highly susceptible). Line KE 72012/12 was highly resistant and OH43/1-42 susceptible. K 1264/5-1 K 615/1 and KE 72011/1 K 1264/5-1 were susceptible and resistant hybrids, respectively.