پهنه بندي اجراي سامانه هاي آبياري در اراضي حوضه رودخانه آجي چاي

بدون شك محدوديت منابع آب مشكل اصلي در راه افزايش توليد محصولات كشاورزي و بزرگ‌ترين چالش كشور مي باشد. براي استفاده بهينه از منابع آب در بخش كشاورزي لازم است تامناسب ترين سامانه آبياري براي تأمين نياز آبي اراضي استفاده گردد. در پژوهش حاضر از روي تغييرات داده‌هايي نظير كيفيت آب، خاك و اقليم منطقه براي پهنه بندي و تعيين مناطق بهينه كاربرد هر يك از سامانه هاي آبياري، از سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) استفاده شد. براي انتخاب هر يك از سامانه ها معيارهاي تأثيرگذار مشخص و سپس به روش AHP مورد مقايسه قرار گرفتند. امتيازهاي لازم براي هر معيار با كنترل نرخ سازگاري بدست آمد كه در هر سه مورد كمتر از 1/0 بود. نتايج نشان داد كه اجراي سامانه هاي آبياري باراني و قطره اي به‌ترتيب در 19637 و 31757 هكتار از اراضي مورد مطالعه مناسب است. اما با توجه به بالا بودن مقادير SAR و شيب زياد زمين اجراي سامانه آبياري سطحي بجز 9 درصد از اراضي كشاورزي، در بقيه مناسب نيست. بطور كلي بيشتر محدوديت ها در دشت تبريز و در حاشيه درياچه اروميه است. لذا با دور شدن از درياچه اروميه و بطرف بالادست حوضه آجي چاي شرايط براي اجراي اين سامانه ها محياتر مي شود. چنانچه كاربرد اين سه سامانه در دشت بستان آباد و هريس نسبتاً مناسب و در دشت سراب دو سامانه باراني و قطره اي مناسب و آبياري سطحي نسبتاً مناسب تعيين گرديد.