ادب محلي در شعر محي الدين حق شناس

ادبيات عاميانه، ادبيات تودۀ مردم، بخشي از دانش مردمي و يا فرهنگ عامه و معادل واژۀ فولكلور است. در ميان هر ملتي باورها و اعتقاداتي رايج است كه آيينۀ تمام‌نماي انديشه، فكر و ترجمان حال و احساسات ساده و صميمي آن‌هاست. بسياري از اين باورها ريشه در تاريخ و فرهنگ يك ملّت دارند كه از نسل‌هاي گذشته به آيندگان رسيده است و برخي ديگر بر اثر تلفيق و تأثيرپذيري از فرهنگ اقوام ديگر به وجود آمده­ اند. اين نوشتار بر آن است كه ظهور و نمود اين افكار و باورها را در كتاب محي ­الدين حق­ شناس به نام «شاره ­كه ­م سنه= شهر من سنندج» پيرامون مسائل مختلف بررسي نمايد. نتايج به دست‌آمده نشان مي ­دهد كه امروزه بخشي از اين رسوم از جمله آتش شب نوروز، مراسم شب يلدا، سفرۀ هفت‌سين و سيزده‌ به‌ در و... هنوز هم متداول هستند و برخي از آن­ها از جمله آداب دعوت‌ كردن به عروسي و نمايش­ هاي بومي محلي، فراموش گشته و يا در اثر تلفيق با فرهنگ ساير مناطق رو به ضعف نهاده­ است. حق­ شناس با درك اين موضوع و حدس امكان فراموشي عناصر فرهنگي، در اثر خويش و با زباني ساده و صميمي به خلق دوبارۀ آن‌ها پرداخته و آن را براي آيندگان فراموشكار به جاي نهاده است.

Folk literature, mass literature of the Iranian people, is the effect of the illiterate people, which in turn is a part of popular knowledge or popular culture and is equivalent to folklore. There are many beliefs and views among each nation, which are the whole mirror of thought, attitude and interpretation, and their simple and intimate emotions. Many of these beliefs are rooted in the history and culture of a nation that has come from previous generations. Many have been created by the combination and influence of the culture of other peoples. The present paper seeks to examine the emergence and presentation of these thoughts and beliefs in the book of Mohyi Al-Din Al-Hafez (my city, Sanandaj) about various issues. The results show that today, part of these customs such as the night of fireof Nouroz, the night of Yalda, the table of Haft Sin and thirteen Badr, etc. are still common, and some of them include the conventions of inviting the wedding and local indigenous exhibits which have been forgotten, or have been weakened by a combination of culture and other areas. With the understanding of this subject and the possibility of forgetting cultural elements, theologian has rightly begun to recreate it in a simple and intimate language and put it in place for forgetfulness of the forerunners.