ارزيابي آماري داده‌هاي شبكه اي بارش و دما با داده‌هاي مشاهده اي در ايران

Evaluation statistically of temperature and precipitation datasets with observed data in Iran

وهش پيشرو با هدف معرفي داده‌هاي واحد تحقيقات اقليمي(CRU) و ارزيابي دقت داده‌هاي آن بهمراه آخرين به روزرساني داده‌هاي GPCC در مقابل داده‌هاي اندازه‌گيري شده ايستگاه‌هاي همديدي كشور طي دوره 2014-1985 به انجام رسيده است. براي اين منظور داداه‌هاي بارش ماهانه GPCC، بارش و مؤلفه‌هاي دمايي CRU با قدرت تفكيك مكاني 5/0×5/0 درجه جغرافيايي براي پهنه ايران، بهمراه داده‌هاي بارش، متوسط، حداقل و حداكثر دماي ماهانه 88 ايستگاه همديدي با پراكنش مناسب در سطح ايران از تارنماهاي مربوطه دريافت و پردازش شد. براي ارزيابي آماري داده‌هاي نام برده از آماره‌هاي ضريب تعيين(2r)، مجذور ميانگين مربع خطا(Rmse)، شاخص توافق(IA)، شيب خط(Slope)، اريب(Bias) و ضريب كارايي مدل(EF) استفاده شد. مقايسه‌هاي آماري انجام شده نشان داد هرچند در حالت كلي داده‌هاي بارش مؤسسه CRU در سطح ايران بويژه نيمه غربي از دقت مناسبي برخودارند، اما مقدار برآورد بارش در برخي از مناطق بخصوص نواحلي ساحلي خزر و جنوب اعتماد كمتري دارد. زيرا مقدار ضريب تعيين داده‌هاي بارش CRU در اين مناطق به كمتر از 5/0 مي‌رسد. اين در حالي است كه دقت بارش برآوردي توسط GPCC در تمامي مناطق ايران حتي نواحي ساحلي از دقت بسيار بالاي برخودارند. بطوريكه نه تنها هماهنگي خوبي از نظر زماني دارد، بلكه مقدار بارش برآوردي در مناطق مختلف ايران بسيار نزديك به مقدار بارش ثبت شده در ايستگاه‌هاي همديدي مي‌باشد. ارزيابي مؤلفه‌هاي دمايي(متوسط، حداقل و حداكثر دما) نشان داد اگرچه مقادير برآوردي CRU در نواحي خزري نسبت به ساير مناطق انحراف بيشتري از داده‌هاي ايستگاهي دارد، اما بيش از 95درصد واريانس داده‌هاي ايستگاهي منتخب در سطح كشور توسط آن تبيين مي‌گردد و بيشتر مقادير برآوردي حول خط وايازشي پراكنش دارند. اين شرايط نشان دهنده دقت و اعتبار بسيار بالاي مؤلفه‌هاي دمايي CRU در پهنه ايران است. بر اساس نتايج حاصل از اين پژوهش پيشنهاد مي‌شود در مناطق فاقد آمار و موارد نياز از داده‌هاي بارش GPCC و مؤلفه‌هاي دمايي CRU استفاده شود.

This study aimed to present Climatic Research Unit (CRU) data and assess the accuracy of this data with the latest GPCC updates against the synoptic stations data during 2014-1985 have been done. For this purpose, monthly precipitation from GPCC Full Data Version 7, monthly precipitation and temperature from CRU TS3.23 with 0.5 × 0.5 0degree spatial resolution, monthly total precipitation, average of minimum, maximum and mean daily temperature of 88 synoptic stations with proper distribution in Iran were gathered and analyzed. To assess the databases that mentioned, R square, RMSE, IA, Bias, Slope of the regression and EF indicators was used. Statistical comparisons revealed that, although accuracy of CRU precipitation dada in Iran, especially in the western half of country, is well, but in some regions, especially coastal areas, is less reliable. Because the R square in these areas is less than 0.5, while the accuracy of GPCC data in all areas of Iran even coastal stations is very high. So that, the amount of its precipitation in different regions of Iran is very close to the amount of precipitation recorded in the synoptic stations. Temperature components (average, minimum and maximum) assessment shows that although CRU amounts in the Caspian coastal area have more deviation than other areas, but, more than 95% of the observed data variance across the country explained by CRU and most of the CRU data distributed around the regression line. This terms represents very high accuracy and reliability of CRU gridded temperature data in Iran. Based on the results of this study suggested that in the regions with no data, GPCC precipitation data and CRU temperature data to be used.