ارزيابي كاربست مدل IHACRES بمنظور شبيه‌سازي رواناب سطحي در شرايط تغييراقليم : مطالعه موردي حوزه آبخيز كن

Assessment of IHACRES Model in Surface Run-off Simulation in Climate Change Status: A case study Kan Basin

حوزه آبخيز يك سيستم باز و پيچيده به شمار مي­رود و بسياري از تحليل­ ها و پيش­بيني رفتار آتي آن مستلزم مدل­سازي با روش­هاي متفاوت آماري - رياضي است. محدوديت منابع آب و توزيع نامتجانس آن در مناطق مختلف ايران سبب شده است كه در مقايسه با بسياري از كشورها، نسبت به پديده تغيير اقليم آسيپ‌پذيرتر باشد. از آن جا كه در حوزه ­هاي آبخيز امكان اندازه گيري تمام كميت هاي مورد نياز براي بررسي عكس العمل حوزه امكان پذير نمي باشد بنابراين انتخاب مدلي كه بتواند در عين سادگي ساختار، با استفاده از حداقل اطلاعات ورودي، پيش­بيني قابل قبولي از رواناب سطحي ارايه نمايد، ضروري به نظر مي رسد. يكي از اين مدل­ها، مدل بارش- رواناب IHACRES مي­باشد كه در اين پژوهش به ارزيابي عملكرد آن جهت شبيه­ سازي جريان رودخانه­ اي در حوزه آبخيز كن در طول دوره­ آماري پايه جهت بررسي تغييرات اقليمي پرداخته شد و ميزان خطاي بين مقادير جريان مشاهداتي و شبيه­ سازي شده بر اساس معيارهاي عملكردي مانند ضريب ناش ساتكليف، ميانگين خطاي مطلق، ميانگين مربع خطا، ريشه مربع خطا، ضريب تعيين و همبستگي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل نشان داد كه مدل توانايي شبيه­ سازي داده­ هاي جريان روزانه و ماهانه را با دقت قابل قبولي دارد. همچنين مقدار رواناب سه سناريو در سه دوره مورد بررسي در مقايسه با دوره پايه، تا 65/18- درصد تغيير يافته است

Basins are an open meanwhile a complex system. Most of analysis and behaviour predictions are depend on modeling with different mathematical and statistical methods. Limitations of water resources along with uneven distribution of precipitations have caused, Iran to be very fragile to climate change. As it is not possible to gauge all basins, modeling is necessary. So a model should be selected which needs minimum input data and meanwhile can present a reasonable output. The most important output can be surface ruoff volumes. Among references,IHACRES was selected. Different assessing indexes were used such as NSE, R2, RMSE,MAE etc. these indexes show that based on reference period, IHACRES can simulate surface runoff relevantly and also it gives a better estimate in monthly scale compared to others such as annual one. Runoff were predicted for 2011-2030. It is concluded that surface runoff may change up – 18.65%.