مكتب سوررئاليسم و انديشه ­هاي سهروردي

Surrealism and Sohrevardi's Thoughts

ميان مكتب­هاي ادبي غرب و انديشه ­هاي نهفته در متون كهن ادب پارسي، همانندي­ه ايي به چشم مي­خورد كه بازخواني آنها با نگاهي تازه و تطبيقي، ميتواند دستاوردهاي فراواني براي نقد ِ ادبي داشته باشد و گسترۀ شناخت را نسبت به هر دو حوزه بازتر كند. سوررئاليسم ، يكي از مكتبهاي تأثيرگذار غرب است كه بسياري از ويژگيهاي آن را ميتوان در حكمت اشراق مشاهده كرد. سوررئاليسم، جدا از تفاوت­هاي بسياري كه با فلسفۀ اشراق دارد، داراي شباهت­هاي بسياري با آن هست. اين جستار برآن است تا با استناد به رساله­ هاي شيخِ سهرورد و بيانيه­ ها و آثار سوررئاليستي، هفت فنِ سوررئاليسم را كه عبارت است از امر شگفت؛ رؤيا؛ نگارش خودكار؛ ديوانگي؛ تصادف عيني؛ اشياي سوررئاليستي و طنز با انديشه ­هاي «شيخ شهاب الدين سهروردي» تطبيق دهد و مقايسه كند. نتايج به دست آمده نشان مي­دهد اين دو تجربه هر چند در نقاط بسياري به هم نزديك و شبيه مي­شوند ولي مبدأ و معادي جداگانه دارند و خاستگاه و رهيافت هر يك نيز با هم متفاوت است. اين تحقيق از نوع مطالعۀ كتابخانه‌اي است و با روش توصيفي و تطبيقي انجام گرفته است.

Between the literary schools of the west and the ideas, latent in the old Persian literary texts, there are many similarities. Rereading these similarities with a new and comparative look can result in many great findings and also expand our knowledge of these two domains. Surrealism is an influential school whose characteristics can be seen in the philosophy of illumination, though they are different in many aspects. Referring to Sohrevardi’s texts on one side and also the manifesto of surrealism and surrealist works on the other side, this study compares the seven techniques of surrealism— 1.grotesque 2. dream 3. automatic writing 4. madness 5. objective chance 6. ready-made . and 7. Satire— with the ideas of Sohrevardi .The findings show that, despite many similarities between these two, they have different beginnings, ends and also different approaches .