پديد آورندگان :
اعظمي خويرد،حسن دانشگاه فردوسي مشهد , چراغچي ،مرتضي دانشگاه فردوسي مشهد , ژرفي ،هانيه دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
قرآن كريم , بلاغت دعا , حضرت زكريا , حضرت نوح , رَبْ و مشتقات آن
چكيده فارسي :
موضوع پژوهش حاضر، بررسي وجوه بلاغي برخي ادعيۀ حضرت زكريا و حضرت نوح است كه به طور خاص در آغاز يا ميانه آن، لفظ "ربّ" و مشتقات آن به كار رفته است. هدف كلي پژوهش، نشان دادن نقش اسلوب دعا، در شناخت بلاغت قرآن و دامنۀ تأثير آن بر مخاطبان و افكندن طرحي نو در تحليل وجوه بلاغي متون مقدس ادبي طرحي نو است. روش پژوهش، توصيفي- تحليلي و از مهمترين دستاوردهاي آن عبارت است از: الف) ادعيه مشتمل بر لفظ «رب» و مشتقات آن در قرآن، اغلب از نوع طلب و درخواست است. ب) دعاي دو پيامبر به طور خاص، به ويژگيهاي برجستهاي متّصف است همچون گزينش دقيق واژگان، تغيير سبك بياني يا عدول از مألوف كه مهمترين مؤلفه هاي آن تقديم و تأخير، ايجاز حذف، اطناب غير مخل به معنا، التفات و تصويرپردازي هاي زيبا است و بيشتر از خلال آرايه هاي بياني: استعاره، مجاز و كنايه تجسم يافته است. ج) زبان و لحن سخن نوح به مقتضاي شرايط مصمّم تر، بي پردهتر و تهديدآميز است و كاركردي تنذيري دارد. اما زبان زكريا (ع)، زبان مناجات و لطافت و رحمت است. اميد است كه اين مختصر بتواند برگ سبزي بر شاخسار درخت سايه گستر و پربار پژوهشهاي نوين قرآني قلمداد گردد .
چكيده لاتين :
The present research topic is examining the rhetoric aspects of some supplication of Prophets Zechariah and Noah, in which the word rabb (Lord) and its derivatives are specifically employed in the beginning or the middle of it. The overall objective of the research is to indicate the role of supplication style in cognition of the Qur’an’s rhetoric and the domain of its impact on the addressees and drawing up a new plan in analyzing the rhetoric aspects of literary Holy Scriptures. The research method used here is descriptive-analytical and its most important achievements include: A. the supplications containing the word Lord and its derivatives in the Qur’an are often in the form of demand and request. B. The supplication of the two Prophets in particular are characterized by outstanding features such as accurate choice of vocabulary, change of expression style, or withdrawal from the customary, of which the most important components are priority or posteriority, omission brevity, verbosity without disrupting the meaning, change in address (iltifāt), and beautiful imageries and mostly materialized through expressive arrangements such as metaphors, allegories, and allusions. C. the Noah’s language and tone, according to the demands of the circumstance, is more decisive, more forthright, more threatening, and has a more admonishing function. But Zechariah’s language is one of supplication, tenderness, and mercy. It is hoped that this brief article can be considered as a green leaf on the branches of the fruitful tree of modern Qur’anic researches
