شناسايي چاه‌هاي مؤثر در تعيين عمق آب زيرزميني دشت اروميه با استفاده از آناليز مؤلفه‌هاي اصلي

در بسياري از مطالعات به علت وجود حجم بسيار زيادي از اطلاعات، فرآيند تحليل داده‌ها بسيار زمان‌بر و هزينه‌بر است. آناليز مؤلفه‌هاي اصلي، از جمله روش‌هايي است كه با شناسايي داده‌هاي كم اهميت، داده‌هايي كه بيشترين سهم را در توجيه واريانس دارند، حفظ مي‌كند. در اين تحقيق، ميانگين سالانه سطح آب زيرزميني 51 چاه بهره‌برداري با طول آماري 10 ساله (1381-1390) با استفاده از تكنيك آناليز مؤلفه‌هاي اصلي مورد بررسي قرار گرفت تا چاه‌هاي مؤثر در تعيين سطح تراز آب زيرزميني اين دشت مشخص گردد. با شناسايي چاه‌هاي با اهميت، نقاط مهم جهت نمونه‌برداري معلوم مي‌شود و پايش‌ تراز آب زيرزميني صرفاً در اين چاه‌ها انجام مي‌گردد. به اين وسيله مي‌توان تا حد زيادي در هزينه و زمان مطالعات صرفه‌جويي كرد. با انجام آناليز مؤلفه‌هاي اصلي، اهميت نسبي هر چاه بين 0 (براي چاه غير مؤثر) تا 1 (براي چاه كاملا مؤثر) محاسبه شد. با حذف چاه‌هاي كم اهميت كه تعداد آن‌ها حدوداً نصف كل چاه‌ها است، ضريب تغييرات سطح ايستابي از 38/1 به 72/0 (50 درصد) كاهش يافت و خطاي تعيين سطح ايستابي كمتر از 15 درصد به دست آمد كه دليل آن را مي‌توان حذف چاه‌هايي عنوان كرد كه ميانگين تراز آب آن‌ها اختلاف چشمگيري با چاه‌هاي باقي‌مانده دارد.