بازآفريني شهري با تأكيد بر شناسايي و تحليل خوشه هاي خلاق فرهنگي (مطالعه موردي: بافت تاريخي- فرهنگي شيراز)

Urban Regeneration by Emphasizing on Identification and Analysis of Cultural Creative Clusters (Case Study: Shiraz Historical-Cultural Fabric)

راهبردها و نظريات مختلفي براي حل مشكلات ناشي از پديده افت شهري و ابعاد مختلف اقتصادي، اجتماعي، كالبدي و محيطي آن، ارائه شده است كه در رهيافت بازآفريني شهري خلاصه ميشود. بازآفريني بر مبناي توليد فرهنگ به‌عنوان رويكرد نوين بازآفريني، از صنايع خلاق حمايت كرده و از توسعه خوشه‌اي اين صنايع به عنوان محور بازآفريني استفاده ميكند. اين تحقيق با روش توصيفي- تحليلي، به دنبال آن است تا به ارزيابي موقعيت بافت تاريخي- فرهنگي شهر شيراز در ارتباط با شاخصهاي شهر خلاق و نيز به بررسي توسعه خوشه‌اي صنايع فرهنگي در اين محدوده بپردازد و به شناخت زمينههاي تحقق بازآفريني بر مبناي توليد فرهنگي در محدوده مورد مطالعه دست يابد. يافته هاي پژوهش بيانگر آن هستند كه بافت تاريخي- فرهنگي (منطقه 8 شهرداري) با ضريب برخورداري 58/ ، در طبقه نسبتاً برخوردار از لحاظ شاخصهاي شهر خلاق در شهر شيراز قرار دارد. با اين حال بررسيهاي مرتبط با توسعه خوشه‌اي صنايع و كسب‌وكار فرهنگي نشان مي‌دهند كه با وجود تمركز جغرافيايي و خوشه‌اي دو رسته فعاليت صنايع بومي و دستي و صنايع چاپ و نشر، فقدان شبكه همكاري و پيوند مؤثر ميان نهادهاي مرتبط با هر رسته، باعث شده تا توسعه خوشه‌اي صنايع خلاق در محدوده تحقق نيابد. ساير رستههاي شناخته شده فرهنگي در محدوده بافت؛ شامل موزه ها و مؤسسات فرهنگي، فاقد توزيع جغرافيايي خوشه‌اي و نيز داراي سطح پايين تراكم پيوند در شبكه نهادي خود مي‌باشند.

Different strategies and theories have been proposed to solve problems of urban decline phenomenon and its different economic, social, physical, and environmental aspects summarized in urban regeneration approach. Based on the production of culture as a new regeneration approach, regeneration supports creative industries and uses cluster development of these industries as a centerpiece of regeneration. With descriptive-analytical method, this research tries to evaluate the position of Shiraz historical-cultural fabric in relation with creative city indicators, to investigate cluster development of cultural industries in this area, and realize possibilities of regeneration based on cultural production in the studied area. The findings indicate that Shiraz historical-cultural fabric (municipality-district8) with coefficient of 0.58 is ranked in partially prosperous in terms of creative city indicators in the city of Shiraz. Yet, studies related to cluster development of cultural industries and businesses indicate despite geographical and cluster concentration of domestic and handicraft industries, and publishing industry, lack of cooperation network and effective links between related entities with each category have helped not to fulfill cluster development of creative industries. Other known cultural categories including museums and cultural institutes do not have cluster geographical distribution and they enjoy low level of density link in their institutional network.