پهنه‌بندي توان‌هاي محيطي گردشگري استان مازندران در جهت توسعه اكوتوريسم

Tourism Environmental Zoning Powers of Mazandaran Province to Develop Ecotourism

مكان‌يابي نواحي مستعد اكوتوريسم، از ايده هاي مهم در مديريت و توسعه گردشگري است. اين گرايش از گردشگري، نقش مهمي در حفاظت از منابع زيست‌محيطي و اقتصادي كشورهاي جهان ايفا ميكند؛ به طوري كه توسعه آن در هر كشوري نيازمند مديريت و برنامه ريزي مؤثر در اين حوزه است. هدف از اين پژوهش، شناسايي نواحي مستعد اكوتوريسم در استان مازندران است، تا ضمن حفاظت از منابع طبيعي استان، زمينه تأمين منابع مالي پايدار، براي مجموعه مديريت شهري فراهم شود. اين تحقيق از لحاظ هدف، كاربردي و از لحاظ روش، توصيفي- تحليلي ميباشد. در اين پژوهش، از تحليل سلسله‌مراتبي و مجموعه سيستمهاي تصميم‌گيري چندمعياره در كنار مجموعههاي فازي مقدار بازهاي و اعمال نتايج در سيستم اطلاعات جغرافيايي، به منظور شناسايي نواحي مستعد اكوتوريسم در استان مازندران استفاده شده است. نتايج نشان دادند كه در ميان چهار معيار اصلي شناسايي شده، معيار پتانسيلهاي گردشگري (با وزن نرمال شده نسبي 311/0)، بيشترين تأثير و در مقابل، معيار تسهيلات و خدمات مسافرتي (با امتياز نرمال شده 120/0)، كمترين تأثير را داشته است. همچنين نواحي شناسايي شده جهت توسعه اكوتوريسم، نزديكترين فاصله را با مراكز نمونه گردشگري و همزمان دورترين فاصله را با نواحي نامطلوب داشته اند.

Locating potential areas of ecotourism is one of the important ideas in management and tourism development. This trend of tourism plays an important role in protecting environmental and economic resources of countries in the world. Its development in any country requires effective management and planning in this field. This research aims to identify potential areas of ecotourism in Mazandaran Province to protect natural resources and prepare the ground for sustainable financial resources for city management in this province. In terms of purpose, this research is applied and research method is descriptive-analytical. AHP, MCDM, fuzzy set interval value, and using results in geographical information system were used in order to identify potential areas of ecotourism in Mazandaran Province. The results indicated that the criterion of tourism potential (with relative normalized weigh of 0.311) had the most impact and the criterion of facilities and travel services (with normalized score of 0.120) had the least impact among four detected main criteria. However, detected areas for ecotourism development had the closest distance to tourism prominent centers and the farthest with undesirable areas as well.