تبيين جامعه شناختي چالش‌ها و فرصت‌هاي مرتبط با مداراي اجتماعي شهروندان شهر تهران

Sociological Explanation of Challenges and Opportunities Related to Social Tolerance of Tehran’s Citizens

مداراي اجتماعي مفهوم بنياديني در حوزه تعاملات اجتماعي بشمار مي‌آيد و چنانكه برخي متفكرين تأكيد كرده اند، تعاملات سازنده و مثبت، شالوده فرايندهاي اجتماعي است كه در صورت نبود آن، جامعه با مشكلات اساسي روبرو خواهد شد و افراد، تنها راه مقابله با تفاوت‌ها را خشونت خواهند دانست. به همين دليل مداراي اجتماعي در شهر تهران كه اكثر قوميت‌هاي كشور با مذاهب و سليقه‌هاي متفاوت در آن سكونت دارند، مورد بررسي قرار مي‌گيرد. روش تحقيق پيمايش بوده و براي گردآوري اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماري اين تحقيق را شهروندان 18 تا 70 ساله شهر تهران در بر مي‌گيرد كه تعداد 384 نفر از اين جمعيت به شيوه نمونه گيري طبقه‌اي چند مرحله‌اي و متناسب بر اساس طبقه بندي مناطق شهرداري تهران و با استفاده از فرمول تعيين حجم نمونه كوكران انتخاب شده اند. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه استاندارد مداراي اجتماعي و پرسشنامه‌هاي محقق ساخته استفاده شده است كه با نرم افزار spss21 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج حاصل از ضريب همبستگي و سطح معنا داري پيرسون نشان داد كه هر چند بين متغيرهاي دينداري، اعتماد اجتماعي، ارزش‌هاي ابراز وجود و احساس امنيت اجتماعي به عنوان فرصت‌هاي مرتبط با مداراي اجتماعي رابطه معنا دار و مستقيمي وجود دارد اما بين فردگرايي و جزم انديشي شهروندان به عنوان چالش‌هاي مرتبط با مداراي اجتماعي، رابطه معناداري ملاحظه نگرديد كه اين مي‌تواند مداراي اجتماعي شهروندان را در معرض تهديد قرار دهد. نتايج تحليل رگرسيون چند متغيره نيز نشان داد كه متغيرهاي دينداري با ضريب بتا (0/169)، اعتماد اجتماعي (0/105)، ارزش‌هاي ابراز وجود (0/152) و احساس امنيت (0/123)، قوي ترين پيش بيني كننده‌هاي مداراي اجتماعي در بين شهروندان شهر تهران هستند.

Since Social tolerance is viewed as a fundamental and essential concept in social interactions, many researchers claim that constructive and positive interactions play a fundamental role in social processes. When such interactions fail to be present, society will experience substantial problems so that violence may be considered as a single way to deal with differences by people. Therefore, the present study aims to examine the construct of social toleration in Tehran city where religious, cultural and ethnic diversity exist. A survey and researcher-made questionnaire were applied to collect data. The sample size consists of 384 Tehran’s citizens aged from 18 to 70 years old and chosen using Cochran formula and multi-stage stratified sampling method.The data were analyzed using SPSS software (version 21).‌ The findings revealed that there were significant relationships between religiosity variables, social trust, self-expression values and social security feeling as opportunities for social tolerance. However, there were not any significant relationship between individualism and dogmatism of citizens as a challenge to social tolerance.Religiosity,‌ social trust, self-expression values and social security feeling were recognized as the strongest predictive variables of social tolerance among Tehran’s citizens