تبيين جامعه‌شناختي تاثير دينداري بر اشكال و موضوعات بيگانگي (از خود، از جامعه و از سياست) در نزد شهروندان بالغ تهراني

Sociological Explanation of the Impact of Religiosity upon Alienation from self , Society and Politics (Case of study: adualt population of Tehran)

دين و نقش و تاثير آن در ابعاد مختلف جامعه و از جمله آسيب­ هاي اجتماعي از جمله موضوعات مورد نظر بسياري از صاحب­ نظران در حوزه­ هاي مختلف فكري بوده است. به همين منظور در اين مقاله به بررسي تاثير دينداري بر اشكال و موضوعات بيگانگي (از خود، از جامعه، از سياست) پرداخته شده است. روش پژوهش پيمايش و تكنيك گردآوري اطلاعات پرسشنامه بوده است. جامعه آماري آن شامل شهروندان بالغ شهر تهران مي­باشد كه از اين جامعه 384 نفر به روش نمونه­ گيري احتمالي چند مرحله­ اي انتخاب شده­ اند. در اين پژوهش براي بررسي اشكال بيگانگي از نظريه سيمن و كنيستون و براي سنجش موضوعات بيگانگي از مقياس دين، نتلر و فيوئر، اسرول و شوارتز استفاده شده است. شاخص دينداري نيز با توجه به مقياس گلاك و استارك در 4 بعد احساس، اعتقاد، عمل و پيامد مورد سنجش قرار گرفته است. نتايج تحقيق نشان داد بين متغير دينداري و بيگانگي اجتماعي رابطه­ اي وجود نداشته است ولي بين متغير دينداري و بيگانگي سياسي و بيگانگي از خود و اشكال بيگانگي رابطه معني­ دار و معكوس مشاهده شده است. در ميان ابعاد دينداري، بعد پيامدي با تمامي موضوعات بيگانگي رابطه معني­ دار داشته است و بيشترين همبستگي آن نيز با بيگانگي از خود نشان داده شده است. بيشترين تاثيرگذاري در اشكال بيگانگي را نيز بعد پيامدي داشته است و بيشترين همبستگي نيز ميان اين بعد با تنفر از خويشتن به دست آمده است.

The religion and its role in various aspects of social and individual life, has been the subject of many scholars in different areas of thought. This paper explores the effect of religiosity on forms and subjects of alienation (of self, of society, and of politics). The research method was survey and the open-ended questionnaire was applied for data collection. The statistical population consists of adualt poupulation in Tehran city which of whom 384 were selected. In this research seeman,s and keniston,s theory is used to articulate theorical framework as well as research tools and measurement scales. Dean, Netler, Feuer ,Schwartz& srole scales olso were utilized to measure the subjects and form of alienation. The religiosity of respondent was also measured by Glock & Stark religiosity scale. The research results showed that there was no relationship between religiosity and social alienation variables, but an inreverse and meaningful relationship existed between religiosity and political alienation , self-alienation and its different forms. Among the dimensions of religiosity, the outcome dimension had a meaningful relationship with all alienation subjects and had the most correlation with self-alienation. The outcome dimension have also had the greatest impact on and the most correlation with self-estrangement.