پديد آورندگان :
اسدي، وهب دانشگاه ملاير - پژوهشكده ملي انگور و كشمش , رسولي، موسي دانشگاه ملاير - دانشكده كشاورزي - گروه فضاي سبز , غلامي، منصور دانشگاه بوعلي همدان - دانشكده كشاورزي - گروه باغباني , ملكي، معصومه دانشگاه ملاير - دانشكده علوم - گروه زيست شناسي
كليدواژه :
آنزيمهاي پاداكسنده , تنش خشكي , پايداري غشاي ياخته اي , مالون دي آلدئيد , نسبت وزن خشك به سطح برگ
چكيده فارسي :
تنش كم‌آبي از مهم ترين محدوديت هاي توليد محصولات كشاورزي در جهان و كشور ايران است. آگاهي از سازوكار واكنش رقم‌هاي انگور در تنش خشكي مي تواند تاكداران و پژوهشگران را در انتخاب رقم مناسب براي كشت و تعيين نژادگان (ژنوتيپ)هاي انتخابي براي برنامه هاي بهنژادي ياري كند. به همين منظور پژوهشي به‌صورت آزمايش فاكتوريل بر پايۀ طرح كامل تصادفي با سه تكرار در سالهاي 1395-1394 در شرايط گلخانه اي براي بررسي تأثير تغييرپذيري پتانسيل آب خاك بر صفات فيزيولوژيكي و ريخت‌شناختي (مورفولوژيكي) چهار رقم انگور بومي و غيربومي انجام شد. تيمارها شامل چهار رقم انگور (عسكري، خليلي، چفته و پرلت) و سه سطح تنش خشكي شامل پتانسيل آب خاك در محدودۀ 0/2- (شاهد)، 0/7- و 1/2- مگاپاسكال بودند. صفات اندازهگيري‌شده شامل نسبت وزن خشك به سطح برگ (LMA)، ميزان پايداري غشاي ياخته‌اي، سبزينه (كلروفيل)، پرولين، پروتئين كل، كربوهيدرات هاي محلول، محتواي نسبي آب برگ (RWC)، ميزان مالون دي آلدئيد (MDA)، فعاليت آنزيم كاتالاز (CAT) و پراكسيداز (POX) بود. بنا بر نتايج اين پژوهش همۀ سطوح تنش و نوع رقم در سطح 1 درصد تأثير معن يداري بر صفات اندازهگيري‌شده داشتند. با افزايش سطح تنش، پرولين (21 تا 38 درصد)، مالون دي آلدئيد (50 تا 70 درصد)، كربوهيدرات هاي محلول (55 درصد)، فعاليت آنزيم كاتالاز (37 تا 54 درصد) و پراكسيداز (13 تا 17 درصد) افزايش يافت و محتواي آب نسبي برگ (6/5 درصد) و پروتئينهاي محلول كل (19 تا 39 درصد) كاهش پيدا كرد. به‌طوركلي نتايج نشان داد، رقم‌هاي چفته و خليلي پتانسيل بالاتري براي تحمل شرايط تنش خشكي را نسبت به رقم‌هاي پرلت و عسكري داشتند.
چكيده لاتين :
Drought stress is one of the major limits of agricultural production in the world as well as Iran. Knowledge of the mechanism of action in different varieties and genotypes of grape in drought stress can help farmers in the selection of suitable varieties for cultivation and researchers to determine the candidate genotypes for breeding programs. For this purpose, research by factorial arrangement in completely randomized design (CRD) with three replications in greenhouse conditions in 2015-2016 were carried out to study the effect of soil water potential changes in some physiological and morphological traits of four varieties of domestic and foreign grapes. The treatments includes four varieties of grapes (Askari, Khalili, Chafteh and Perlette) and three levels of drought stress (-0.2, -0.7 and -1.2 M Pa). In this experiment effect of water potential changes in some physiological and morphological traits of four varieties of domestic and foreign grapes were studied. Measured traits were LMA (Leaf Mass Area), cell membrane stability index, chlorophyll, proline, total protein, soluble carbohydrates, RWC (Relative Water Content), malondialdehyde levels, activity of catalase (CAT) and peroxidase (POX). Base on the results of this study, all drought stress levels and varieties have significant effect on measured traits at 1% level. By increasing drought stress, proline (21- 38%), MDA (50-70%), soluble carbohydrates (55%), activity of CAT (37-54%), and POX (13-17%) increased, but RWC (5.6%) and total soluble protein (19-39%) decreased. In general, the results showed that the varieties of Chafteh and Khalili have the higher potential to tolerate drought stress conditions compared with Askari and Perlette.
