بررسي تكميلي دورگ‌هاي بي‌دانۀ جديد به‌دست‌آمده از تلاقي برخي رقم‌هاي دانه‌دار و بي‌دانۀ انگور

Advanced study of new seedless grapes obtained from crossing among seeded and seedless grapes

در اين تحقيق به‌منظور دستيابي به نژادگان (ژنوتيپ)هاي برتر براي كاربردهاي تازه‌خوري و كشمشي، چهار رقم بي‌دانۀ ايراني به‌عنوان والد پدري و هفت رقم دانه‌دار به‌عنوان والد مادري با يكديگر تلاقي داده شدند. از مجموع 1400 نتاج به‌دست‌آمده به ترتيب 322 و 419 نتاج به‌دست‌آمده از 28 نوع تلاقي در طي دو سال 1389 و 1390، در كنار والد پدري و همچنين رقم‌هاي پرلت و فليم سيدلس ارزيابي و مقايسه شدند. براي ارزيابي نتاج از هر بوته سه خوشه به‌طور تصادفي انتخاب و صفات مربوط به خوشه براي آن‌ها ثبت شد. از هر خوشه پنج حبه به تصادف انتخاب و صفات مربوط براي آن‌ها ثبت شد. نتاج به‌دست‌آمده به چهار كلاس بي‌دانه، تا حدي بي‌دانه، تا حدي دانه‌دار و كامل دانه‌دار تقسيم شدند. برخي از نتاج بي‌دانه صفات مطلوبي از جمله بزرگ و گوشتي بودن حبه‌ها، زودرسي، استحكام خوب حبه به خوشه و تراكم كمتر حبه‌ها در خوشه، داشتند. در بين كل نتاج ارزيابي‌شدۀ برخي نژادگان‌ها (B182، N191، J107، B180، K79، C88، L55، A170، M90، L196 و L207) در كلاس بي‌دانه قرار گرفتند كه در بين آن‌ها نژادگان B182 بزرگ‌ترين وزن حبه (2/2گرم) را داشت. همچنين نژادگان‌هاي مطلوبي چون J113، M91، A196، S66، I116، B186، A201، E148، H3، C95، J69، E159 و N165 در كلاس تا حدي بي‌دانه قرار گرفتند كه در بين آن‌ها نژادگان J113 بزرگ‌ترين وزن حبه (2/9گرم) را داشت.

In this research work, seven seeded grape cultivars were crossed with four Iranian seedless grapes to produce new superior seedless grapes as a table grape as well as raisin. Crosses were resulted in 1400 progenies in which 322 progenies in 2010 and 419 progenies in 2011 were evaluated and compared with their own seedless parents as well as cultivars such as Perlette and Flame seedless. Progenies were divided into four grapes of seedless, semi seedless, semi seeded and seeded ones. Some seedless progenies had large berries with good attachment of berries to bunch stem and convenient berry density. Among all studied genotypes; B182,N191, J107,B180 , K79, C88, L55, A170, M90, L196 & L207 were completely seedless in which B182 had largest berries(2.2gr). Some other genotypes such as J113, M91, S66, I116, A201, C95, J69, E159 & N165 were recorded as semi seedless ones in which J113 had largest berries (2.9gr).