امكان‌سنجيِ طرح تفسير زيبايي‌شناختي قرآن كريم

Evaluating the Possibility of the Aesthetic Interpretation of the Holy Quran: Aesthetic value; Quran; Polysemy; Inclusive intentionalism; Moderate mentalism

در اين جستار كوشش شده است، تا نظريه‌ ارزش زيبايي شناختي تحليل و بررسي شود. اين نظريه نمونه‌اي از روش‌ها و مكاتب گوناگون در زمينه تفسير قرآن است و غايت و كمال قرائت متن را در به حداكثر رساندن وجوه معنايي آن مي‌داند. ضرورت بحث فوق را ميتوان در امكانِ تعدد و تكثر معاني برداشت‌شده از قرآن با عنايت به ظرفيت‌ها و ويژگي هاي خاص متن و مانند آن دانست. با وجود اينكه مهمترين اشكال طرح‌ شده بر اين نظريه بي اعتنايي به قصد مؤلف و بازي آزاد نشانه‌اي با متن است. ازاينرو نظريه ارزش زيبايي‌شناختي به‌طور مطلق امكان طرح در قرآن را نخواهد داشت؛ بنابراين در پژوهش فوق كه به شيوه توصيفي ـ تحليلي همراه با گردآوري اطلاعات اسنادي و كتابخانه‌اي انجام گرفته، كوشش شده است، با طرح فرضيه «قصدي‌گرايي شمولي و ذهني‌گرايي معتدل» با توجه به ظرفيت ها، اقتضائات زباني متني و ويژگي هاي خاص ماتن قرآن امكان تعددِ معاني برداشت‌ شده از قرآن با وجود ملتزم‌ بودن به قصد مؤلف اثبات شود.

The current study attempts to analyze and investigate the theory of aesthetics which is an instance various methods and schools in the area of Quran interpretation and believes the peak of reading text is obtained by maximizing its semantic aspects. The necessity of the discussion is due to the possibility of making a variety of interpretations out of Quran, regarding the special characteristics of the text. The most important critical view toward this theory is ignoring the author’s intention as well as signal free playing with the text. Hence the theory has no place in the Koranic interpretations. The research which has been done through a descriptive-analytic method along with collecting documented data attempts to prove textual linguistic requirements as well as the peculiarities of the text via the theory of “hyponimicintentionalism and moderate mentalism.”.