مقايسه كيفيت خواب و خودكارآمدي مادرانه در زنان كارگر نوبت كار

The comparison of sleep quality, marital satisfaction and maternal efficacy in women who have shift work

مقدمه: نوبت هاي كاري در جوامع امروزي ضروري است اما به اثرات آن در سلامت فرد و حيات خانواده به ويژه روابط فرد در خانوداه وظايف همسري، والدي و فرزندپروري توجه نمي شود. بندورا معتقد است كودكان از طريق تقليد ازرفتارهاي والدين و الگو قرار دادن خود كارآمدي والدين رفتار خود را شكل مي دهند. روش: هدف از پژوهش حاضر مقايسه كيفيت خواب، وخودكارآمدي مادرانه در زنان كارگر نوبت كار بود. جامعه آماري كارگران زن كارخانه صنايع غذايي هشتگرد در سال 1394 كه 200 نفر بودند. نمونه گيري به صورت دو مرحله اي انجام شد. در مرحله اول فهرستي از تمام كارگران زن بخش بسته بندي تهيه شد. ملاك هاي ورود به مطالعه متاهل بودن و داشتن فرزند بود از بين آنها دو گروه 60 نفره (60 نفر شيفت شب و 60 نفر شيفت روز) به صورت تصادفي انتخاب و پرسشنامه­ها در اختيار شان قرار گرفت. ابزار گردآوري پرسشنامه اي سه بخشي شامل: اطلاعات دموگرافيك، پرسشنامه ي كيفيت خواب پيتزبورگ و پرسشنامه خودكارآمدي والدگري بود. براي مقايسه دو گروه در نمرات كل هر كدام از متغيرها از آزمون پارامتريك T براي مقايسه ميانگين دو گروه مستقل (independent T-test) و براي مقايسه دو گروه در خرده مقياس­هاي كيفيت خواب نيز تحليل واريانس چند متغيره (MANOVA) استفاده شد. همگني واريانس­ها و نرمال بودن توزيع نمرات بررسي شد. يافته ها: نتايج نشان داد ميانگين خودكارآمدي مادرانه كارگران شيفت شب به گونه­اي معنادار پايين تر از كارگران شيفت روز بود. بين دو گروه از نظر طول مدت خواب مفيد، كيفيت خواب، اختلال ها خواب، عملكرد صبحگاهي و نمره كل خواب تفاوت معناداري وجود داشت و ميانگين كارگران شيفت شب در اين مولفه­ ها به گونه ­اي معنادار بالاتر و مشكلاتشان بيشتر بود. نتيجه گيري: با توجه به اختلالات خواب و عوارض ناشي از آن در نوبت كاران از افرادي كه سازگاري بيشتري دارند استفاده شود و آنان را از اثرات شيفت كاري بر رابطه شان با همسر و فرزندانشان آگاه كنند.

ntroduction: Nowadays, shift-working is necessary in societies, but there is not attention to its effects on health and family life, particularly on the relationships in family, spouse duties and the parents’ responsibilities. Methods: The purpose of this study was comparing sleep quality, marital satisfaction and maternal efficacy in work-shift women. The statistical population contained 200 women workers in the Food Industry of Hashtgerd, Iran, in 2015. The sampling was conducted in two steps. A list of women workers in packing department with the criteria of being married and having children (60 persons at night-shift and 60 persons at day-shift) were randomly selected and the questionnaires were distributed. Data collection tools were a three-part questionnaire containing demographic information, Pittsburg sleep quality and parenting self-efficacy questionnaires. A T parametric test was used for comparing the average of two groups and analysis of multivariate variance applied for comparing them in sub-scales of sleep quality. Homogeneity of variance and normal distribution of scores was evaluated. Results: The results showed that the average of maternal self-efficacy in workers of night-shift were significantly lower than workers of day-shift. There was a meaningful difference between two groups in appropriate sleep duration, sleep efficiency, sleep disorders, morning performance and the total score of sleep. The workers mean scores of night-shift in these factors and their problems were significantly higher than others.