نقش راهبردهاي آمايشي حفاظت از باغات و فضاهاي سبز جهت رسيدن به الگوي توسعه پايدار شهري مطالعه موردي: دره اسكو

The Role of Conservation Strategies for Protecting Gardens and Green Spaces in Order to Achieve Sustainable Urban Development Pattern (Case Study: Osko Valley)

رشد كالبدي فضايي منطقه اسكو در چند دهه اخير موجب مسائلي همچون تغيير كاربري زمين، گسترش نامتناسب شهر و مخاطرات زيست‌محيطي شده است. فشارهاي سنگين سريع شهرنشيني بر سرزمين و منابع اطراف موجب كاهش پوشش گياهي، كاهش فضاهاي باز و مشكلات جدي اجتماعي و زيست‌محيطي شده است. هدف از اين مطالعه، درك عوامل مؤثر در روند توسعه فيزيكي منطقه دره اسكو با عنايت به مقوله توسعه فضايي پايدار شهري از بُعد اكولوژيكي و حفظ شرايط زيست‌محيطي آن در دهه‌هاي آتي مي‌باشد. بدين منظور با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي چند زمانه لندست 5 و 8 تكنيك‌هاي پردازش تصاوير ماهواره‌اي شي‌ءگرا، تغييرات كاربري اراضي در مقطع زماني 1395-1363 با تأكيد بر گسترش پراكنده منطقه شهري اسكو و خسروشهر و روستاهاي پيراموني كه در دره زيست‌محيطي اسكو واقع‌ شده، مورد ارزيابي قرار گرفته است.بر اساس نتايج حاصله مقدار مساحت منطقه شهري اسكو، خسروشهر و شش روستاي پيراموني از 290/88 هكتار در سال 1363 به 1088/55 هكتار در سال 1395 رسيده است. 514/62 هكتار از توسعه ذكر شده بر روي اراضي باغي و زراعي صورت گرفته كه لزوم مديريت توسعه آتي مبتني بر اصول توسعه پايدار را مي‌طلبد. بدين منظور عوامل مؤثر بر توسعه فيزيكي منطقه شهري دره اسكو بر اساس پيشينه تحقيق در قالب 15 شاخص شناسايي و با استفاده از روش رگرسيون لجستيك- به دليل توانايي آن در تعيين اهميت متغيرها- نقشه احتمال توسعه شهري تهيه گرديد كه استفاده همزمان از متغيرهايي انساني و طبيعي به همراه اعمال متغيرهاي مثل نقشه بافت توسعه شهري به منظور تعيين جهت توسعه، از مزيت‌هاي اين تحقيق به شمار مي‌رود. پس از پيش‌بيني الگوي آتي توسعه شهري در دره اسكو با استفاده از راهبرد حفاظت از باغات و فضاهاي سبز در فرايند توسعه شهري، با بلوك‌بندي نقشه احتمال توسعه شهري، دادن فضاي لازم براي توسعه، استخراج كمربند سبز طبيعي شرقي غربي و كمان‌هاي سبز و اعمال ممنوعيت توسعه در اطراف كمربند سبز پيشنهادي، حفظ ذخاير اكولوژيك دره اسكو با كاهش تخريب اراضي باغي و كنترل رشد پراكنده و انفصال شهرها و روستاها عملياتي شده است.

The spatial growth of the Osko area in the last few decades has caused issues such as land use change, urban disproportionate development, and environmental hazards. Rapid rapid urban pressures on land and around resources have led to vegetation reduction, open spaces decrease and serious social and environmental problems. The purpose of this study is to understand the factors affecting the physical development of the Okrug valley region, taking into account the sustainable urban spatial development of the ecological dimension and preserving its environmental conditions for the next decades. To do this, using Landsat 5 and 8 satellite multi-temporal satellite images, the object-oriented satellite image processing techniques of land use changes during the period of 1363-1363, with emphasis on the scattered expansion of the city of Osko, Khosroshahr and peripheral villages in the Osko valley ecosystem Has been evaluated. According to the results, urban area of the city of Osko, Khosroshahr and six perimeter villages has reached 10888.58 hectares (104 m2) in 2016 from 290.88 hectares in 1984. 514.62 hectares of the mentioned area have been made on the Garden and agricultural lands that require the management of future development based on the sustainable development principles. Therefore, effective factors of physical development of urban area of Osko valley identified in 15 layers and possibility of urban development map using logistic regression method was prepared. According to the results, the amount of area of the city of Osko, Khosroshahr and six perimeter villages has reached 10888.58 hectares (104 m2) in 2016 from 290.88 hectares in 1984. 514.62 hectares of the mentioned area have been made on the Garden and agricultural lands that require the management of future development based on the sustainable development principles. The simultaneous use of human and natural variables along with the application of variables such as urban development maps is one of the advantages of this research to determine the direction of development. After predicting the future pattern of urban development in the Osko Valley, using the strategy of protecting gardens and green spaces in the urban development process by blocking the urban development probability map, giving space for the development, extraction of the eastern natural green belt and green arcs and Applying the prohibition of development around the proposed green belt, maintaining the ecological reserves of the Osko Valley has been operationalized by reducing the degradation of gardens and controlling the growth and dispersal of cities and villages.