سرمايه اجتماعي زنان و توسعه شهري در استان همدان

Women's Social Capital and Urban Development in Hamedan Province

حركت در مسير توسعه همه‌جانبه، الزامات، مقدمات و بسترهاي خاص خود را مي‌طلبد. سرمايه اجتماعي بي‌شك به‌عنوان عامل تسهيل‌كننده همكاري و مشاركت، دستيابي به شاخص‌هاي توسعه را تسريع مي‌كند. مطالعات چند دهه اخير نشان مي‌دهد كه، سرمايه اجتماعي متغير مهمي براي تبيين تفاوت‌هاي اقتصادي و اجتماعي فضايي است. نگارندگان اين پژوهش كار خود را با فرضيه اصلي ارتباط سرمايه اجتماعي و ميزان توسعه‌يافتگي شهرها، آغاز نمودند. جهت آزمون فرضيه، با تكيه‌بر پژوهش‌هاي انجام‌ شده در رابطه با سطح توسعه‌يافتگي شهرستان‌هاي استان همدان، دو شهرستان برتر و دو شهرستان محروم‌تر، كه به ترتيب عبارت‌اند از؛ همدان و تويسركان در سطح بالاي توسعه و كبودرآهنگ و فامنين در سطح پايين، گزينش‌ شده‌اند. كمبود پژوهش‌هاي مختص به زنان و شهر و غفلت نسبت به اين قشر به‌عنوان نيمي از جمعيت فعال جامعه، پژوهشگران را نسبت به تمركز بر اين قشر ترغيب نمود. درواقع اين پژوهش باهدف بررسي سنجش ميزان سرمايه اجتماعي زنان و ارتباط آن با سطح توسعه‌يافتگي شهرستان‌هاي استان همدان، انجام پذيرفته است. پژوهش مبتني بر استراتژي كمي بوده و از نظر روش اسنادي-پيمايشي مي‌باشد. ابزار گردآوري اطلاعات در زمينه سنجش سرمايه اجتماعي زنان، پرسشنامه‌اي است كه سرمايه اجتماعي را در چهار بُعد شبكه روابط و پيوندهاي اجتماعي، اعتماد، تعامل اجتماعي و كنش‌هاي ياريگرانه مورد سنجش قرار مي‌دهد. حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران درمجموع برابر 384 به‌دست‌آمده است. نتايج پژوهش نشانگر همبستگي معنادار و مثبت سرمايه اجتماعي زنان و توسعه شهري است. در اين ميان همبستگي معنادار و مثبت ابعاد شبكه روابط و پيوندهاي اجتماعي و كنش‌هاي ياريگرانه با رتبه‌بندي توسعه شهرها نيز مورد تأييد قرار گرفت. همچنين بين سرمايه اجتماعي زنان و پايگاه اجتماعي، اقتصادي و طبقه ذهني آنان رابطه معنادار وجود دارد.

Moving on the path to comprehensive development requires its own requirements, prerequisites and grounds. Social capital, of course, accelerates the achievement of development indicators as a facilitator of cooperation and participation. Recent decades of research show social capital is an important variable for explaining the economic and social spatial differences. The authors of this research began their work with the main hypothesis of the relationship between social capital and the cities development. In order to test the hypothesis, based on researches done in relation to the cities development level in Hamedan province, two superior cities and two more deprived cities, which are Hamedan and Tuyserkan, at high levels of development, Kaboordan and Faminin at low levels , Have been selected. The lack of research on women and city and neglect of this stratum as half of the active population of society encouraged researchers to focus on this stratum. In fact, this research has been carried out with the aim of evaluating the women social capital and its relation with the cities level of development in Hamedan province. The research is based on a quantitative strategy and it applies a documentary-survey method. The tool for collecting information on social capital assessment of women is a questionnaire that assesses social capital in four dimensions of the network of relations and social relationships, trust, social interaction and aid activities. The sample size is 384 by using the Cochran formula. The results of the research indicate a significant and positive correlation between women social capital and urban development. Meanwhile, the significant and positive correlations between the dimensions of the network of social relations and social affairs and the supporting activities with the ranking of urban development were also confirmed. There is also a significant relationship between women social capital and their social, economic and mental status