مدل سازي حركات توده اي با روش هاي داده كاوي در جنوب شرق نيشابور، استان خراسان رضوي

چكيده حركات توده­اي با توجه به ماهيت، تنوع­ و خطراتي كه دارند، همواره مورد توجه پژوهشگران علوم مختلف بوده­اند. مطالعات گسترده­اي در زمينه­ي شناخت عوامل مؤثر، پهنه­بندي و مدل­سازي اين فرآيند صورت گرفته است، اما در زمينه­ي كاربرد الگوريتم­هاي داده­كاوي مطالعات محدودي انجام شده است. لذا در اين پژوهش با هدف استفاده از علم داده­كاوي، ­زمين­لغزش­هاي جنوب­شرق شهرستان نيشابور بررسي و نقشه­ي ­پهنه­بندي خطر با روش­هاي آماري دو متغيره شامل ارزش اطلاعات و تراكم سطح تهيه شد. 15 لايه اطلاعاتي شامل ارتفاع از سطح دريا، شيب اراضي، جهت شيب، اقليم، كاربري اراضي، خاك­شناسي، پوشش گياهي، زمين­شناسي، ميزان تبخير، دما، بارش، تيپ اراضي، فاصله از جاده، فاصله از گسل و فاصله از آبراهه در محيط ArcGIS رقومي و با استفاده از الگوريتم­هاي داده­كاوي در نرم­افزار R، بهترين الگوريتم و عوامل مؤثر شناسايي و معرفي شـدند. برطبق نـتايج اين تحقيق، متغيرهاي زمين­شناسي، آب­وهوا، جهت شيب، فاصله از جاده، ارتفاع، خاك­شناسي و تيپ اراضي به­عنوان مهم­ترين عوامل وقوع زمين­لغزش در نظر گرفته شد. همچنين نتايج حاكي از برتري الگوريتم جنگل تصادفي با دقت 92% بود. نـتايج ارزيابي نـقشه­ي پهنه­بندي نشان داد بـه ­ترتيب 45/45% و 51/51% از حركات توده­اي مرحله ارزيابي، در پهنه با خطر زياد و خيلي­زياد قرار گرفته است و مابقي در پهنه­هاي با خطر كمتر واقع شده­اند. بنابراين نتايج بيانگر دقت مناسب مدل­سازي است، اما در مقايسه­ي دو روش آماري، روش تراكم سطح نسبت به روش ارزش اطلاعات براي منطقه­ي مورد مطالعه مناسب­تر معرفي شد.