تحليل گفتمان دولت اصلاحات و جايگاه فقرزدايي در آن

Discourse Analysis of Khatami Administration and Status of Poverty Alleviation in It

در اين مقاله گفتمان دولت اصلاحات مورد تحليل قرار گرفته و جايگاه فقرزدايي در آن مشخص شده است. مفروض مولفان اين بوده است كه گفتمان‌ها واقعيت‌ها را بر مي‌سازند و لذا مطالعه گفتمان‌ها در ريشه يابي پديده‌ها داراي اهميت است. بر اين اساس مولفان با استفاده از نظريه گفتمان ارنستو لاكلا و شانتال موفه و نيز روش تحليل گفتمان انتقادي نورمن فركلاف به بررسي متون شامل سخنراني‌هاي منتخب و لوايح برنامه‌هاي توسعه) پرداخته‌اند. بر اساس يافته‌هاي پژوهش در گفتمان اصلاحات دال توسعه سياسي دال مركزي بوده و دال فقرزدايي به عنوان يكي از عناصر گفتماني در اطراف دال توسعه سياسي معنادهي شده است. به اين معنا كه فقرزدايي به عنوان تابعي از توسعه سياسي مطرح شده است. بر اساس يافته نظري اين پژوهش گفتمان اصلاحات از مفصل بندي گفتمان ليبراليسم با فراگفتمان انقلاب اسلامي ‌حاصل شده است و از آنجا كه فقرزدايي در گفتمان ليبراليسم دال مركزي نيست و تابعي از توسعه سياسي و اقتصادي مي‌باشد، واقعيتي كه به تبع آن توليد مي‌شود نيز فقرزدايي را در مركز توجهات قرار نمي‌دهد و آن را به حاشيه مي‌راند.

In this article, the reformist discourse of Khatami's Administration is analyzed and the status of poverty alleviation is designated. The authors presume that discourses construct realities, so discourse analysis is important for tracing the roots of any phenomena. Therefore, the authors have examined the related texts (including the selected speeches and development plans) by using Laclau and Mouffe's discourse theory and Fairclaugh's Critical Discourse Analysis. Findings indicate that in the reformist discourse of Khatami's Administration, "political development" was the master signifier and other signifiers, including poverty alleviation, gained their final meaning as the result of subjection to it. In other words, poverty alleviation was postponed until the achievement of political development. According to the theoretical findings, the reformist discourse was constituted by articulating the signifiers of liberalism discourse and the Islamic Revolution meta-discourse. As poverty alleviation is not the master signifier in liberalism -it is in fact a by-product of political and economic development- the reality which is produced by this discourse does not pay attention to poverty alleviation as a main issue and marginalizes it.