بررسي تطبيقي توسعه انساني رايج با آموزه‌هاي اسلامي و ارائه الگوي جايگزين (رويكرد اقتصادي)

Comparative Study of Human Development Based on Islamic Ideas: Econimic Approach as an Alternative

نظريه‌هاي توسعه انساني مبتني بر نگاه سكولاري و انسان‌محوري، مدعي هستند كه براي تحول اجتماعي و اقتصادي جامعه انساني ارائه‌ شده‌اند. اما موفقيّت چنداني به لحاظ نظري و اجرايي نداشته‌اند. مشكل اصلي اين نظريه‌ها آن است كه به عامل اصلي تحول توسعه كه انسان باشد ناظر نيستند. تمام اين نظريه‌ها در چارچوب سرمايه‌سالاري نظام اقتصادي سرمايه‌داري سكولار، ارائه و پيگيري مي‌شوند. اين جريان هرگز قادر نيست، نقش اصلي را در فرآيند توسعه به انسان بدهد. امّا بر پايه مباني هستي‌شناختي نظام اقتصادي اسلام، ضمن اين‌كه سرمايه و صاحب سرمايه، نقش مناسبي در فرآيند تحقق جامعه پيشرفته اسلامي ‌دارد، به انسان به‌ عنوان عامل اصلي بسترساز تحقق پيشرفت اقتصادي جامعه اسلامي، نقش اساسي داده مي‌شود و با ارائه و اجراي مدل‌هاي مردم‌سالاري اقتصادي، انسان‌ها در فرآيند اقتصادي به سمت انسان موردنظر اسلام، متحول شده و به‌ وسيله چنين انسان‌هايي جامعه مطلوب پيشرفته اقتصادي از منظر اسلام، دست‌يافتني مي‌شود. ظرفيت مدل‌هاي مردم‌سالاري اقتصادي براي تحقق جامعه پيشرفته اقتصادي يكسان نيستند؛ بنابراين، هر مدلي داراي ظرفيت بيشتري باشد، در اولويت قرار مي‌گيرد.

Human development theories that are based on secularism and humanism are claimed to be developed for social and economic changes. However, they have not been theoretically and provided and developed in the capitalism frameworks of secular capitalist economic systems. The trends can never give human the main role. In the ontology of the Islamic economic system not only capital and the capital owner have a main role in realizing the advanced Islamic society, but also human, is thought to be the main factor in preparing the ground for economic development of the Islamic society. Developing and exploiting democratic economy models changes people to the people in Islamic perspective who make economically developed society in Islamic perspective possible. Democratic economy models have different capabilities in creating economically developed society, therefore models with more capabilities have priority.