مقايسه روش‌هاي درون‌يابي در تخمين و تفسير داده‌هاي پيزومتريك در بدنه سد خاكي (مطالعه موردي: سد شاه‌قاسم)

Comparison of the interpolation methods for estimation and interpretion of the piezometric heads through embankment dams (case study: Shahghasm dam)

نشت از سدها باعث خروج آب و حتي در بعضي مواقع پايداري سد را به خطر مي‌اندازد. از مهمترين چالش‌ها در پروژه‌هاي عمراني، علاوه بر طراحي و اجراي آنها، كنترل ايمني و پايداري اجزاي مختلف آن در طول دوران ساختمان و بهره‌برداري است. به وسيله ميانيابي داده‌هاي بدست آمده از پيزومترهاي سد مي‌توان ارتفاع سطح ايستابي آب را در تمامي نقاط سد را بدست آورد. پس از ميان‌يابي داده‌هاي پيزومتري سد­ شاه‌قاسم و استفاده از فن اعتبارسنجي به وسيله نرم‌افزار surfer 9، روش انحناي كمينه با داشتن (RMSE=5.26) و (MAE=3.67) و بيشترين (R2=0.77) بهترين روش براي ميان‌يابي ارتفاع ارتفاع سطح ايستابي در سد شاه‌قاسم است. روش­هاي رگرسيون چندمتغيره و كريجينگ در اولويت بعدي قرار دارند. بررسي نقشه­ خطوط هم‌تراز حاصل از روش كريجينگ، وجود يك حفره در بالادست سد را محتمل مي­كند. نتايج روش انحناي كمينه تاييد­ كننده، نتايج روش كريجينگ است و وجود يك حفره زيرسطحي را نشان مي­دهد. وجود اين حفره پنهان باعث تخليه آب مخزن سد و به خطر افتادن پايداري سد مي‌شود.

Leakage of dams causes water losses and in some cases endangers the stability of the dam. Controlling stability and safety of the dam is one of the most important challenges during construction and exploitations of civil projects. By obtained interpolation from piezometers, the water stability level of the dam can be achieved. After interpolations in Shahghasem dam by using surfer Software 9, the minimum curvature method having with lower values (RMSE = 5.26) and (MAE = 3.67) and (R2 = 0.77) is the best method for finding the height of water stability along Shahghasem dam. Polynomial regression and Kriging methods are the next priority. Consideration of iso-line map of the Kriging method showed a hole in dam foundation. The results of the minimum curvature method confirm the results of Kriging method and both results indicated a subsurface cavity too. Existence of this hidden cavity can be a danger for water loss and stability of dam.