بررسي پويايي نابرابري درآمد سرانه استان‌هاي ايران با استفاده از زنجيره ماركف فضايي

هدف اصلي اين تحقيق بررسي پويايي‌هاي توزيع درآمد و يافتن شواهدي از همگرايي يا واگرايي در درآمد سرانه استان‌هاي كشور با استفاده از روش‌هاي توسعه‌يافته جديد براي تحليل اكتشافي داده‌هاي فضازمان انجام گرفته است. جهت دستيابي به اين هدف، داده‌هاي درآمد سرانه استان‌ها براي دوره 1376 تا 1393 گردآوري شده و سپس با استفاده از روش زنجيره ماركف و زنجيره ماركف فضايي، ماتريس احتمالات انتقال در مقاطع زماني مختلف برآورد شد. نتايج نشان داد كه در يك دوره 18 ساله در اقتصاد ايران، احتمال بسيار اندكي وجود داشته كه استان‌هاي محروم (از نظر درآمد سرانه) بتوانند درآمد سرانه خود را ارتقا بخشند. همچنين مقادير توزيع حدي نشان داد كه تمايل به واگرايي در درآمد سرانه استان‌هاي ايران در دوره 1376 تا 1379 بسيار ضعيف بوده و با توجه به مقادير احتمال بالاي 77 درصد براي ماندگاري در هر سطح درآمد سرانه نيز مي‌توان ادعا كرد كه شواهد قوي از همگرايي يا واگرايي در توزيع درآمد سرانه ميان استان‌هاي ايران وجود ندارد. همچنين نتايج برآورد ماتريس احتمالات انتقال فضايي حاكي از رد فرضيه استقلال فضايي بوده و نشان داد كه انتقال از يك سطح درآمد سرانه نسبي به سطح ديگر درآمد سرانه نسبي براي هر استان به عملكرد و وضعيت استان‌هاي همجوار بستگي دارد.