ميني ماليسم در حكمت هاي منقول از ايرانيان باستان بر اساس منابع عربي

مينيماليسم يعني به‌كاربردن ساده‌ترين طرح يا شكل براي نقل داستان. با اينكه مينيماليسم در غرب، پديده‌اي نوظهور محسوب مي‌شود؛ امّا اين گونه ادبي، همواره از قديم الأيام در ميان ايرانيان وجود داشته است. پژوهش مذكور با استفاده از روش توصيفي تحليلي و نيز با تكيه بر منابع معتبر عربي كه داستانك‌هايي حكمت‌آميز از شاهان، وزيران و ديگر بزرگان ايران باستان نقل كرده‌اند، اين گونه ادبي را مورد بررسي و تحليل قرار داده است. نتايج نشان از آن دارد كه اين داستانك‌ها نمونه‌هاي والاي كمينه‌گرايي در ادبيات فارسي و عربي هستند. اغلب آنها با طرح و پيرنگي ساده و در قالب جملات بي‌پيرايه، بيان شده‌اند، ساختاري بسيار كوچك دارند و تنها از يك صحنه تشكيل شده‌اند؛ اما تمّي جذّاب و پرشور دارند؛ در كنار اين تشابهات، تفاوت‌هايي نيز ميان داستانهاي حكمت‌آميز ايرانيان باستان با مينيماليسم وجود دارد: اولاً شخصيت‌ها در داستان‌هاي مينيمال افراد عادي اجتماع هستند؛ در حالي كه در حكمت‌هاي منقول از ايرانيان باستان، هر دو طرف گفت‌وگو يا يكي از آنها افرادي سرشناس مانند پادشاه، وزير، حكيم، موبد و... است. ثانياً با اينكه منتقدان، اين گونه ادبي را به عدم موضع‌گيري سياسي، توصيف‌هاي ساده و پيش پا افتاده، يكنواختي سبك و بي‌توجهي به جنبه‌هاي اخلاقي محكوم مي‌كنند؛ اما به اعتقاد نگارنده، داستانك‌هاي مينيمال ايران باستان از اين اتهامات مبرّاست؛ زيرا در شاهد مثال‌هاي مختلفي كه در پژوهش حاضر، ذكر گرديده، بسياري از دغدغه‌هاي بشري با رويكرد‌هاي گوناگون اعتقادي، اخلاقي، سياسي، اجتماعي و... به نحوي دقيق و ظريف، منعكس شده است.