بررسي جنبه‌‌هاي پيوند سياوش با آيين مهري

داستان سياوش دربردارنده بن‌‌مايه‌‌هايي از اسطوره‌هاي كهن است و به همين سبب سياوش، شخصيتي اسطوره‌‌اي ـ آييني به شمار مي‌رود. براي بررسي جنبه‌‌هاي مختلف از داستان سياوش، شناخت آيين‌‌هاي كهن بايسته است. اين پژوهش به شيوۀ توصيفي تحليلي، سياوش را در متون كهن و شاهنامه بررسي مي‌كند. در اين مقاله، برخلاف نظريه‌هاي پژوهشگران پيشين، چنين دريافت شد كه سياوش دربردارنده نشانه‌‌هايي از آيين ميترائيسم است. اين نشانه‌‌ها از اشتراك‌هاي آيين مهر و زوران نيستند؛ بلكه از بخش‌هاي متمايزكنندۀ آنهاست؛ نشانه‌‌هايي كه همگي گرداگرد محور اعتقاد به عمل و خرد قرار دارد. جنبه‌‌هايي از دين بر نقش فرد دين‌دار در جايگاه صاحب خرد و اختيار تأكيد دارد و آن جنبه‌ها نيز سياوش را در انجام دين‌‌ياري و ميهن‌‌ياري كه وظيفه‌هاي اصلي صاحب فرّه است، به‌خوبي نشان مي‌‌دهد؛ همچنين او را به سبب فرّه‌‌اش به آيين مهري مرتبط مي‌‌‌كند. از‌اين‌روي برخي از ويژگي‌‌هاي سياوش و رخدادهاي اسطوره‌‌اي در پيرامون او، در باورهايي مانند فرّه‌‌باوري، آزمون گذر از آتش، اسب و تشتر، بايد در اسطوره‌هاي كهن جستجو شود؛ همچنين سرچشمۀ پيمان‌‌‌‌داري، راست‌‌گويي، كمان‌‌داري و كين‌‌خواهي او را بايد در باورهاي مهرپرستان كاويد.