تأثير تحريك مستقيم جمجمه‌اي و تمرينات منتخب حركتي بر مهارت‌هاي حركتي درشت در كودكان با اختلال طيف اتيسم

هدف پژوهش حاضر، بررسي تأثير تحريك مستقيم جمجمه‌اي (tDCS) بر قشر حركتي اوليه و تمرينات منتخب حركتي بر مهارت‌هاي حركتي درشت (هدف‌گيري و گرفتن) در كودكان با اختلال طيف اتيسم بود. روش پژوهش، شبه‌آزمايشي بود و از طرح پيش‌آزمون پس‌آزمون با گروه شم استفاده شد. تعداد 18 كودك شش تا 14 سال با اختلال طيف اتيسم با روش نمونه‌گيري دردسترس و با توجه به معيارهاي ورود به پژوهش انتخاب شدند و به‌طور تصادفي در دو گروه آزمايش و شم قرار گرفتند. آزمودني‌ها به‌مدت 10 جلسه (سه جلسه در هفته)، تحت tDCS آندي به‌مدت 20 دقيقه بر قشر حركتي اوليه (M1 ) قرار گرفتند. نُه آزمودني تمرينات حركتي را بعد از تحريك مغزي با هدف بهبود مهارت‌هاي حركتي درشت انجام دادند. نُه آزمودني ديگر در جلسات تمرينات حركتي به‌طور مشابهي شركت كردند؛ با اين تفاوت كه تحريك مغزي ساختگي اعمال مي‌شد (گروه شم). آزمون هدف‌گيري و گرفتن از مجموعه آزمون‌هاي ارزيابي حركت براي كودكان (MABC2) قبل از مداخله و پس از 10 جلسه (بعد از مداخله) ارزيابي شدند.براي تحليل داده‌ها از آزمون تحليل واريانس مختلط دوعاملي آزمون تي همبسته استفاده شد. يافته‌ها نشان داد كه تحريك مستقيم جمجمه‌اي روي قشر حركتي اوليه به‌همراه تمرينات حركتي تأثير معناداري بر بهبود مهارت‌هاي حركتي درشت در كودكان بـا اختلال طيف اتيسم دارد (P ≤ 0.05)؛ درحالي‌كه تمرينات حركتي بدون تحريك مستقيم جمجمه‌اي منجر به بهبود مهارت‌هاي حركتي درشت در كودكان بـا اختلال طيف اتيسم نمي‌شوند. يافته‌هـا بيانگر اين موضوع است كه تحريك مستقيم جمجمه‌اي مي‌تواند مكمل سودمندي براي تمرينات حركتي با هدف بهبود مهارت‌هاي حركتي در كودكان با اختلال اتيسم باشد.