نمود عيني عرفان و وحدت وجود در باغ ايراني(موردمطالعه باغ تخت شيراز)

سالك راه حقيقت كسي جز هنرمند نمي تواند باشد كسي كه عين الحال است و بهره مند از معرفت و شهود باطني كه از دل به جان راه مي يابد و رهنمائي طريقت او در هستي است، هنرمند(معمار) كسي است كه با دست يافتن به شهود عالم مثال را در طرح خود مي آفريند و نمود واقعي وجاويد وحدت وجود و كلمه‌ الله را در بستر طبيعت به اجرا در مي آورد،در هيچ كدام از متون، از عرفان هنرمند كسي سخن نرانده است در صورتي كه تنها هنرمند است كه مي تواند نمود عيني و صورت واقعي حقيقت ازلي را آشكار سازد، تعريف باغ تخت شكل همان است شور همان،ولي عشق در آستين الهي است عشقي ازلي كه بر دل معمار مي نشيند تا با تكيه بر معرفت اندوخته دست در قلم تدبير برده و به طرح ختم شود، معمار ايراني با دست بردن به اين عشق تمثيلي از يك بهشت برين را در عالم ناسوت پديد آورده است، ريشه يابي باغ و تبيين ساختاري و محتوايي باغ به لحاظ الگويي از چهار باغ و تفكري كه در اين زمينه به عنوان نماد و شكل مطرح شده در داخل مقاله بدان پرداخته ايم، اين مقاله بابررسي عرفان اسلامي علي الخصوص ديدگاه اشراقيون (شيخ شهاب‌الدين سهرورديالف) سعي درايجاد رابطه اي معقول ومنطقي بامباحث عرفان اسلامي دارد تا تأثير نگاه فلسفه اسلامي به شكل عيني در بعد معماري نگاشته گردد، با اشاره به تاريخچه باغ و ساختار الگويي باغ سعي در تبيين و بازشناسي عرفان اسلامي بر طراحي باخ تخت را داريم تا به نحوي هم از لحاظ مورفولوژيب (ريخت شناسي) و معناگرايانه به ايراد و اثبات گفته-هاي خود برآييم، فرضيه اي و هدفي كه در اين مقاله مطرح مي باشد اين است كه آيا باغ ايراني مي-تواند به عنوان بازخورد و ارائه دهنده تفكري ناب از عرفان اسلامي و علي الخصوص وحدت وجود باشد واين كه باغ تخت با سه مطبقي كه دارد مي تواند به عنوان سه سطح از سطوح عرفان مطرح گردد(شريعت، طريقت، حقيقت)، مقالۀ حاضر به صورت توصيفي– تحليلي سعي در نگارش، تبيين و جريان شناسي روي اين موضوع را دارد تا بتواند مباني و نحلۀ فكري خاصي را در اينجا به رخ بكشد.