بررسي تحليلي داستان عرفاني شير و نخچيران مثنوي بر اساس نظريه آلبرت اليس

مولانا جلال‌الدين بلخي (672604 ه.ق) عارفي انديشمند و شيفته حقيقت بود. اين حقيقت‌جويي با مشرب عشق و اشتياق در هم آميخته و به آثار عرفاني او رنگ و بويي خاص بخشيده است. به طوري كه نه، كسي به آن روش تقدم دارد و نه با فضل به اقتفاي آن قدم نهاده است. مثنوي معنوي سرشار از قصه‌هاي تعليمي و داستان‌هاي حكمت‌آموزي است كه ارتباط چشمگيري با مفاهيم روان‌شناسي دارد. آلبرت اليس(متولد 1913م.)روانشناس شهير آمريكايي دوازده نظريه ارائه كرده است كه در ميان روانشناسان از شهرت خاصي برخوردار است. يكي از نظريات وي موضوع اهمالكاري است و مقصود اين كه چرا انسان بدون علت مشخص تصميمات خود را به تعويق مي‌اندازند و يا آن را با تاخير انجام مي‌دهد؟ و علت اين رفتار غيرمنطقي در چيست؟نويسندگان در اين مقاله مي‌كوشند تا موضوع اهمالكاري را در داستان شير و نخجيران دفتر اول مثنوي بر اساس نظريه آلبرت اليس مورد نقد و واكاوي قرار دهند و نكات مشترك و زمينه‌هاي اين رفتار غيرمنطقي و شيوۀ برخورد با اين مشكل و نابساماني را بررسي كنند. همچنين در اين تحقيق ثابت مي‌شود كه نظريه ي رفتار درماني عقلاني هيجاني اليس به دلايل مختلف، قبل از آن كه يك مدل روان درماني از نوع پزشكي باشد يك مدل تربيتي است.