كليدواژه :
تغييرات جمعيتي , تنوع فعاليت اقتصادي , عمقيشدن كشت , سطح توسعه روستا , تكنولوژي كشاورزي , نسبت بهرهبرداران كشاورزي
چكيده فارسي :
در اين مقاله تغييرات جمعيتي جامعه روستايي ايران بر حسب طبقات جمعيتي، شرايط محيطي و مؤلفههاي معيشتي و توسعهاي با اتكا به ديدگاههاي بازراپ و مكنيكل، تحليل شده است.
در اين پژوهش، از 125817 آبادي كشور، تعداد 45085 واحد كه داراي جمعيت و فعاليت كشاورزي بودهاند، به مثابه روستا تعريف و انتخاب شده و روند تغييرات جمعيتي آنها بر حسب وضعيت محيطي و توسعهاي تحليل شده است. نتايج پژوهش نمايانگر آن است كه بيش از 85 درصد از افزايش جمعيت روستاها در طول دهههاي مورد بررسي، مربوط به نقاط روستايي بزرگ (بالاي 1500 نفر جمعيت) بوده است. قطبيشدن جمعيت و امكانات در روستاها (بزرگتر شدن روستاهاي بزرگ و كوچكتر شدن روستاهاي كوچك)، گسترش و رشد روستاهاي دشتي و جلگهاي و كاهش روستاهاي كوهستاني، مهاجرفرستي روستاهاي زير صد خانوار، از نتايج ديگر اين تحليل است. تنوع فعاليتهاي اقتصادي، سطح عمقيشدن كشت، امكانات توسعهاي، وضعيت طبيعي، اقليمي، مكاني روستا، نسبت بهرهبرداران كشاورزي، نوع روستا و تكنولوژي كشاورزي از مهمترين متغيرهاي مؤثر بر تغييرات جمعيتي بوده است كه در مجموع 57 درصد واريانس آن را تبيين ميكنند.