تحليل فمينيستي گفتمان و توازن قدرت در رمان شمال و جنوب اثر اليزابت گاسكل بر پايۀ نظريۀ كُنش‌هاي گفتاري جان سِرل

مطالعۀ جايگاه زنان در قرن نوزدهم انگلستان با بررسي گفت‌وگوهاي رمان شمال و جنوب اثر اليزابت گاسكل بر مبناي نظريۀ كنش گفتارهاي جان سِرل و شاخص‌هاي مؤثر بر آن‌ها نشان مي‌دهد زنان، علي‌رغم قوانين حاكم بر مراودات اجتماعي و با حفظ شئونات رفتاري دوران خود، از زبان براي بهبود موقعيتشان به‌طور غيرمستقيم بهره برده‌اند. نورمن فركلاف معتقد است ايدئولوژي غالب بر جامعه به‌شكلي چهرۀ منطقي و طبيعي به‌خود مي‌گيرد كه گفتمان قدرت در دست گروه حاكم باقي بماند؛ اما بررسي زبان‌شناختي‌فمينيستي آشكار مي‌سازد كه همسو با نظريۀ دبورا تانن، كلام و رفتار زنان بيشتر از آن كه نشان‌دهندۀ شخصيت دروني آن‌ها باشد، حالت نمايشي دارد. قهرمان زن در نمونۀ گفت‌وگو هاي بررسي‌شده غالباً تغييراتي در انتخاب كنش خود ايجاد مي‌نمايد تا در توصيف ذهنيت شخصي‌اش موفق به ايجاد تأثير قابل قبول در مخاطب شود. در پايان رمان‌هايي نظير شمال و جنوب، علي‌رغم سكوت و فروتني شخصيت زن در پايان داستان، ديدگاه‌هاي وي طي فرآيندي متشكل از تأثيرهاي پي‌درپي، به قهرمان مرد داستان منتقل شده و در تصميم‌ها و رفتار اجتماعي بعدي مرد نمود آشكاري دارد.