طنز و جناس: بررسي مشكلات زبان‌آموزان ايراني در فهم لطيفه‌هاي داراي عنصر جناس

جناس كه به‌معناي هم‌جنس بودن است به يكساني دو يا چند واژه در واج‌هاي سازنده با معاني متفاوت اطلاق مي‌شود. علاوه بر ارزش موسيقايي و آهنگيني كه جناس به سخن مي‌دهد، لطيفه‌هاي آن مي‌تواند يكي از ابزارهاي افزايش علاقه‌مندي و يادگيري زبان‌آموزان و همچنين ايجاد فضايي شاد در حين آموزش زبان انگليسي باشد. براي بهره‌مندي از چنين منافعي، فهم كامل جناس موجود در لطيفه‌ها براي زبان‌آموزان به نظر الزامي مي‌رسد. پژوهش‌هاي كمي، درك زبان‌آموزان را از لطيفه‌هاي داراي عنصر جناس در كلاس‌هاي آموزش زبان انگليسي ايران بررسي كرده‌اند. از همين رو، پژوهش حاضر با انتخاب يك كلاس شامل 21 دانشجوي سال سوم كارشناسي زبان انگليسي (دوازده دانشجو از گرايش مترجمي و نُه دانشجوي گرايش ادبيات) و با استفاده از ابزار سنجش، ميزان فهم زبان‌آموزان ايراني را از اين لطيفه‌ها بررسي كرد. نتايج نشان داد كه زبان‌آموزان ايراني دانش خوبي از واژه‌هاي جناس نداشتند و در شناسايي آن‌ها مشكل داشتند. نتايج اين پژوهش و راهكارهاي ارائه‌شده، لزوم توجه بيشتر به پرداختن به آموزش درك طنز در برنامه‌هاي درسي را يادآور مي‌شود. اين امر علاوه بر بالابردن سطح زباني فراگيران مي‌تواند فضاي آموزشي را نيز فرح‌بخش‌تر نمايد.